XII 1Co 3207/14 - zarządzenie, postanowienie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z 2015-06-01
Sygn. akt XII 1Co 3207/14
POSTANOWIENIE
Dnia 1 czerwca 2015 roku
Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku, Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych w składzie:
Przewodniczący: SSR Magdalena Łopuchow
po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2015 roku w Gdańsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela Bank (...) w W.
przeciwko dłużnikom K. M. i E. M.
na skutek skargi dłużników na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. M. P. w sprawie egzekucyjnej Km (...) – postanowienie z dnia 12 czerwca 2014 r. w przedmiocie stwierdzenia umorzenia postępowania z mocy prawa i ustalenie kosztów postępowania egzekucyjnego
oraz na skutek wniosku dłużników o obniżenie opłaty egzekucyjnej ustalonej postanowieniem z dnia 12 czerwca 2014 r.
postanawia
1. zmienić punkt drugi postanowienia Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym G. M. P. z dnia 12 czerwca 2014 roku w ten sposób, że:
a. uchylić opłatę za odnalezienie majątku w wysokości 3.132,44 zł;
b. ustalić opłatę stosunkową na kwotę 17.269,61 zł (siedemnaście tysięcy dwieście sześćdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt jeden groszy) w miejsce kwoty 17,284,10 zł i tak ustaloną opłatę obniżyć do kwoty 11.522,73 zł (jedenaście tysięcy pięćset dwadzieścia dwa złotych 73 grosze) i tym samym ustalić łączne koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 12.063,65 zł. /dwanaście tysięcy sześćdziesiąt trzy zł 65gr/ w miejsce kwoty 20.957,46zł.;
2. oddalić skargę w pozostałym zakresie;
3. wzajemnie znieść koszty między stronami.
SSR Magdalena Łopuchow
UZASADNIENIE
Dłużnicy K. M. i E. M. złożyli w terminie skargę na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. M. P. z dnia 12 czerwca 2014 roku, w sprawie Km (...), w przedmiocie stwierdzenia umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa i ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego i obciążenia nimi w całości dłużników, zwrócenia wierzycielowi tytułu wykonawczego i zakończenia postępowania egzekucyjnego oraz na zaniechanie Komornika polegające na nie umorzeniu postępowania egzekucyjnego w całości na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
W uzasadnieniu skarżący wskazali, że postępowanie egzekucyjne winno zostać umorzone z urzędu na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. jako niedopuszczalne, gdyż od początku było prowadzone bez oryginału tytułu wykonawczego. Wskazali, że swój wniosek o braku tytułu wykonawczego wywodzą z faktu, że podczas zapoznawania się z aktami postępowania w dniu 7 lipca 2014 r. nie było w aktach egzekucyjnych oryginału tytułu wykonawczego. Odnosząc się do kosztów korespondencji wskazali, że zostały one ustalone w sposób nieprawidłowy, gdyż w aktach znajduje się jedynie 42 zwrotne potwierdzenia odbioru, za co powinna być ustalona kwota 239,40 zł. Skarżący wskazali również, że komornik niezasadnie naliczył opłatę za odnalezienie majątku dłużników, gdyż w istocie nie odnalazł jakiegokolwiek składnika majątku dłużników, który mógłby służyć zaspokojeniu roszczeń wierzyciela. Uzasadniając wniosek o obniżenie opłaty dłużnicy wskazali na niski nakład pracy komornika, stosunkowo krótki czas trwania postępowania egzekucyjnego (trzy miesiące) oraz na swoją złą sytuację majątkową. Zaznaczyli, że nie posiadają żadnego majątku a utrzymują się z zasiłku dla bezrobotnych, który jest wypłacany E. M..
Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia i umorzenie postępowania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt. 2 poprzez zmniejszenie kwoty wydatków za doręczenie korespondencji do kwoty 239,40 zł, nieobciążanie dłużników opłatą za odnalezienie majątku oraz obniżenie opłaty stosunkowej.
Komornik sądowy w trybie art. 767 § 4 k.p.c. przekazał uzasadnienie dokonanej i zaskarżonej czynności wraz z aktami sprawy. Wskazał, iż egzekucja toczyła się w oparciu o wniosek wierzyciela do którego był załączony oryginał tytułu wykonawczego. Komornik wniósł o oddalenie skargi w całości jako bezzasadnej.
Wierzyciel wniósł o oddalenie skargi w całości i zasądzenie na jego rzecz od dłużników solidarnie kosztów postępowania.
Sąd ustalił, co następuje:
Sąd na podstawie akt komorniczych Km (...) ustalił, iż wierzyciel złożył wniosek o egzekucję świadczenia pieniężnego w kwocie 344.994,07 zł tytułem odsetek, kwoty 67 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania XII 1(...)oraz kwoty 331,21 zł tytułem kosztów poprzedniej egzekucji KM (...)) (k. 1). Wniosek został złożony do Kancelarii (...) w dniu 4 lutego 2013 r.
Komornik wszczął egzekucję zgodnie z wnioskiem wierzyciela. Wierzyciel wskazał jako sposoby egzekucji: wierzytelności, ruchomości, wynagrodzenie za pracę, rachunki bankowe oraz nieruchomości. Komornik sporządził zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, dokonał zapytań do Ewidencji Ludności w Urzędzie Miasta G. oraz Urzędzie Miasta S. oraz wystosował do wierzyciela wezwanie o zaliczkę na wydatki. Po wpłynięciu zaliczki dokonał zapytań do ZUS oraz (...). W dniu 1 marca 2014 r. Komornik sporządził wobec obu dłużników wezwanie do zapłaty należności, żądanie udzielenia wyjaśnień które przesłał jednym listem poleconym załączając również zawiadomienie o wszczęciu egzekucji (k. 43-48). Komornik dokonał zapytania do Powiatowego Urzędu Pracy w G. oraz zajął rachunek bankowe w banku (...) S.A. i w banku (...) S.A. (k. 54, 76) Organ egzekucyjny dokonał również zajęcia wynagrodzenia za pracę dłużnika K. M. w Towarzystwie (...) Sp. z o.o. oraz wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku we właściwych Urzędach Skarbowych (k. 83 – 85). W związku z wnioskiem wierzyciela z dnia 16 maja 2013 r. Komornik dokonał umorzenia postępowania egzekucyjnego ze wszystkich rachunków bankowych dłużników (121, 123-126). Ponadto komornik zgodnie pkt. 2 wniosku wierzyciela z dnia 16 maja 2013 r. zawiesił postępowanie zgodnie z art. 820 k.p.c. (k. 127) Następnie zgodnie z wnioskiem wierzyciela z dnia 17 czerwca 2013 r. Komornik umorzył postępowanie także z wierzytelności i praw dłużników, o czym zawiadomił II Urząd Skarbowy w G. i Urząd Skarbowy w S. (k. 137, 140-142).
Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2014 r. Komornik stwierdził umorzenie postępowania egzekucyjnego w trybie art.823kpc i ustalił koszty tego postępowania na kwotę 20.957,46 zł. i zwrócił tytuł wykonawczy wierzycielowi (k. 148).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt komorniczych Km (...).
Sąd zważył, co następuje:
Skarga dłużników na czynności komornika zasługuje na uwzględnienie w części dotyczącej ustalenia opłaty za odnalezienie majątku dłużnika oraz ustalenia wysokości opłaty stosunkowej. W pozostałym zakresie skarga podlegała oddaleniu, jako bezzasadna.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż postępowanie egzekucyjne toczyło się na podstawie wniosku wierzyciela i dołączonego do niego oryginału tytułu wykonawczego. Wskazują na to zgodnie komornik oraz wierzyciel. Jak wynika z wniosku wierzyciela w przedmiocie wszczęcia postępowania egzekucyjnego, jako załącznik do tegoż wniosku został wskazany oryginał tytułu wykonawczego. Z faktu, że tytuł ten nie znajdował się w aktach w dniu zapoznawania się z aktami egzekucyjnymi pełnomocnika dłużników w dniu 7 lipca 2014 r. nie sposób wywodzić, że postępowanie toczyło się bez oryginału tytułu. Jak bowiem wynika z postanowienia o umorzeniu postępowania z dnia 12 czerwca 2014 r. tytuł ten został zwrócony wierzycielowi wraz z doręczeniem tego postanowienia w dniu 20 czerwca 2014 r. Taki przebieg postępowania egzekucyjnego wskazuje również wierzyciel w odpowiedzi na skargę dłużników. Mając na względzie powyższe w tym zakresie skarga dłużników podlegała oddaleniu. Na marginesie wskazać należy, że Sąd wezwał wierzyciela do nadesłania oryginału tytułu wykonawczego, celem zapoznania się z jego treścią. Wierzyciel nadesłał oryginał tytułu wykonawczego i ustosunkował się do zarzutów skargi.
Dokonując ustaleń w zakresie wysokości ustalonej opłaty za doręczenie korespondencji należy uznać, że komornik wyliczył ją w prawidłowy sposób. Jak wynika bowiem z akt sprawy komorniczej, w aktach tych znajduje się (oprócz wymienionych przez dłużników 42 dowodów doręczeń) również 9 listów niepodjętych - co przy uwzględnieniu opłaty za każdy z nich daje w sumie kwotę 307,40 zł. Mając na względzie, że komornik ustalił opłatę na kwotę nieco niższą niż wyliczona, tj. 305,83 zł, skarga podlegała oddaleniu w tym zakresie.
Rację mają natomiast skarżący kwestionując zasadność obciążenia ich opłatą za odnalezienie majątku. Jak wynika bowiem z pkt. 2 postanowienia komornika z 12 czerwca 2014 r. komornik obciążył dłużników kwotą 3.132,44 zł na podstawie art. 53a ust. 2 ustawy o komornikach o egzekucji za odnalezienie majątku. Przywołany artykułu stanowi, że w razie odnalezienia majątku dłużnika w trybie określonym w art. 53a ust. 1 komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Opłata ta ulega zmniejszeniu o kwotę opłaty pobranej na podstawie ust. 1. Przepis art. 49 ust. 3 stosuje się odpowiednio. Powyższy przepis uzależnia zatem zaliczenie opłaty za poszukiwanie majątku od jego odnalezienia. Trafnie zatem podnoszą skarżący, że komornik nie odnalazł żadnego majątku dłużników, z którego możliwa byłaby egzekucja i w związku z tym zarówno wysokość tej opłaty jak i zasadność obciążenia nią dłużników jest nieprawidłowa. Również komornik w odpowiedzi na skargę wskazał, że zajął rachunki bankowe dłużników ale nie miał możliwości prowadzenia z nich egzekucji gdyż brak było na nich środków możliwych do zajęcia. Niezrozumiałe jest zatem stanowisko komornika tak o zasadności obciążenia tą opłatą dłużników jak w ogóle o zasadności jej ustalenia. W związku z powyższym w tym zakresie postanowienie komornika podlegało uchyleniu.
Odnośnie wysokości opłaty egzekucyjnej należy wskazać, że zgodnie z art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Dłużnik może złożyć wniosek o obniżenie wysokości opłat, o których mowa w ust. 1 i 2 (art. 49 ust. 7 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji). Po rozpoznaniu wniosku, o którym mowa w ust. 7, sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć wysokość opłat, o których mowa w ust. 1 i 2 (art. 49 ust. 10 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy na wstępie należy zauważyć, że opłata została ustalona wadliwie w oparciu o powołane wyżej przepisy. Komornik ustalił opłatę egzekucyjna w wysokości 17.284,10 zł na podstawie art. 49 ust 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Jak wynika z akt egzekucyjnych komornik nie wyegzekwował żadnej kwoty na rzecz wierzyciela. W związku z powyższym opłata egzekucyjna zgodnie z art. 49 ust 2 winna być ustalona w oparciu o kwotę pozostałą do wyegzekwowania stanowiąca jednocześnie kwotę jakiej domagał się wierzyciel, tj. 345.392,28 zł. Opłata powinna zatem wynosić 5 % z kwoty 345.392,28 zł, tj. kwotę 17.269,61 zł, nie zaś kwotę 17.284,46 zł. Mając powyższe na względzie oraz Sąd na podstawie art. 49 ust 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji ustalił opłatę na ww. kwotę.
Badając akta sprawy na skutek wniosku dłużników Sąd doszedł do przekonania, że opłata ustalona przez komornika jest opłatą zawyżoną – zważywszy na nakład pracy komornika w przedmiotowej sprawie oraz sytuację materialną dłużników. W sprawie komornik przeprowadził jedynie czynności – które przytoczono wyżej i które nie wymagały żadnych znaczących nakładów pracy – nie absorbowały znacząco ani czasu komornika, ani też nie wymagały wykorzystania wiedzy specjalistycznej. Wręcz przeciwnie – były to działania podejmowane zwykle na tak wstępnym etapie postępowania. Wskazać też należy, że postępowanie faktycznie było krótkie – na skutek wniosku wierzyciela doszło do zawieszenia postępowania po trzech miesiącach od wszczęcia egzekucji – a następnie jej umorzenia. Należy mieć również na względzie, że komornik nie podejmował żadnych czynności w terenie, nie dokonywał zajęcia ruchomości. Za obniżeniem opłaty przemawia także zła sytuacja finansowa dłużników. Nie osiągają oni dochodów. Utrzymują się z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 582,50 zł, jaki uzyskuje E. M.. W toku postępowania egzekucyjnego ustalono również, że nie posiadają majątku z którego byłaby możliwa egzekucja.
Jednocześnie Sąd miał na uwadze cel i znaczenie opłaty stosunkowej. Faktyczna wysokość należności wynikającej z treści tytułu wykonawczego – a pozostałej do wyegzekwowania w rozumieniu art.49ust2u.k.s.e. – pozwalała komornikowi na ustalenie opłaty jak w postanowieniu. Sąd musiał tym samym zważyć z jednej strony niewielki nakład pracy komornika, a z drugiej szczególne znaczenie opłaty w całym systemie egzekucji sądowej. Stąd też, Sąd uznał, że zasadnym jest miarkowanie opłaty stosunkowej w sposób ustalony w sentencji, a mianowicie poprzez jej obniżenie o 1/3 – tj do kwoty 11.522,73 zł. Tak ustalona opłata – w przedmiotowej sprawie – jest zdaniem Sądu adekwatna z jednej strony do nakładu pracy komornika, z drugiej zaś do realizacji celów, dla których została ustalona.
Jedynie na marginesie należy zauważyć, że wniosek dłużników nie zawierał żądania obniżenia opłaty do określonej kwoty a ograniczał się jedynie do wskazania, że wnoszą o maksymalne obniżenie opłaty egzekucyjnej. W ocenie Sądu tak sformułowane żądanie pozostawia ocenie Sądu, jaka w realiach niniejszej sprawy winna być opłata egzekucyjna, a co za tym idzie – jaka konkretnie kwota jest tą maksymalną o jaką możliwe jest obniżenie opłaty egzekucyjnej. W związku z powyższym w ocenie Sąd w tym zakresie orzeczono zgodnie z wnioskiem ustalając owo maksymalne obniżenie opłaty, o które wnosili dłużnicy. W tym zakresie wniosek dłużników podlegał zatem uwzględnieniu w całości.
O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art.100 k.p.c. w zw. z art.108 k.p.c. w zw. z art.770 k.p.c. – znosząc je wzajemnie między dłużnikami a wierzycielem, mając na uwadze, że skarga dłużników podlegała w części uwzględnieniu, tj. w zakresie opłaty za odnalezienie majątku oraz wniosku o obniżenie opłaty zaś w pozostałym zakresie, tj. co do wniosku o umorzenie postępowania oraz kwoty za doręczenie korespondencji oddaleniu.
SSR Magdalena Łopuchow
ZARZĄDZENIE
1) odnotować i zakreślić w rep. (...);
2) odpis postanowienia doręczyć:
a. pełnomocnikowi dłużników;
b. pełnomocnikowi wierzycieli;
c. komornikowi;
3) po wykonaniu zwrócić komornikowi akta egzekucyjne KM (...);
4) przedłożyć z wpływem lub z zpo za 14 dni.
G., dnia 1 czerwca 2015 r.
SSR Magdalena Łopuchow
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: Magdalena Łopuchow
Data wytworzenia informacji: