Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

POSTANOWIENIE

Dnia 5 lutego 2025 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Krata

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2025 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej Km (...) z wniosku wierzyciela C. (...) w W.

przeciwko dłużnikowi E. G.

ze skargi wierzyciela na czynności Komornika sądowego (...) K. G. - postanowienie z dnia 03 lipca 2024r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km (...) i kosztach tego postępowania

p o s t a n a w i a :

1.  uchylić do ponownego rozstrzygnięcia – z uwzględnieniem wskazań Sądu zawartych w uzasadnieniu - punkty 3), 4) i 5) postanowienia Komornika sądowego (...) K. G. z dnia 03 lipca 2024r. (k. 83 akt Km (...));

2.  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

3.  oddalić wniosek wierzyciela o zasądzenie od Komornika sądowego (...) K. G. kosztów postępowania skargowego.

SSR Joanna Krata

UZASADNIENIE

Wierzyciel złożył skargę na postanowienie Komornika sądowego (...) K. G. z dnia 03 lipca 2024r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km (...) i kosztach tego postępowania.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i zasądzenie na swoją rzecz od Komornika kosztów postępowania skargowego. Wierzyciel wskazał, że na skutek postanowienia zawieszającego postępowanie egzekucyjne z uwagi na śmierć dłużnika, podjął szereg czynności zmierzających do ustalenia spadkobierców dłużnika, o czym informował Komornika. Wierzyciel podkreślił, że złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po dłużniku i stosowne postępowanie pozostaje w toku. Wierzyciel zarzucił Komornikowi naruszenie art. 824 § 1 ¹ k.p.c., wskazując, że termin 6 miesięcy nie rozpoczął w istocie biegu, albowiem nie ustała przyczyna zawieszenia postępowania związana z brakiem następców prawnych dłużnika. W konsekwencji, nieprawidłowe było umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. i obciążenie wierzyciela opłatą w oparciu o przepis art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych.

Komornik sądowy przekazał uzasadnienie zaskarżonej czynności wraz z aktami egzekucyjnymi, wnosząc o oddalenie skargi wierzyciela w całości jako bezzasadnej.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Postępowanie egzekucyjne w sprawie Km (...) zostało wszczęte na wniosek wierzyciela z dnia 11.08.2022r. (k. 18 akt Km) przeciwko dłużnikowi E. G..

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego Komornik uzyskał informację o śmierci dłużnika, która nastąpiła w dniu 16.02.2023r. Postanowieniem z 28.06.2023r. (k. 70 akt Km) Komornik zawiesił postępowanie egzekucyjne wszczęte przeciwko dłużnikowi na podstawie art. 819 § 1 k.p.c. Postanowieniem z 03.07.2024r. (k. 83 akt Km) umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 824 § 1 pkt. 4 k.p.c. i orzekł o zwrocie wierzycielowi tytułów wykonawczych (punkty 1 i 2); w punkcie 3) pobrał opłatę od wierzyciela zgodnie z art. 29 ust. 1 u.k.k. w wysokości 1 692,10 zł; w punkcie 4) ustalił koszty postępowania, w tym opłatę z art. 29 ust. 1 u.k.k. w wysokości 1 692,10 zł obciążając nimi w całości wierzyciela; w punkcie 4) wezwał wierzyciela do zapłaty niepokrytych kosztów. Z uzasadnienia postanowienia wynika, że Komornik ustalił opłatę z art. 29 ust. 1 u.k.k. jako 5% wartości egzekwowanego świadczenia „na dzień sporządzenia niniejszego postanowienia”. Jako podstawę prawną orzeczenia o kosztach Komornik przywołał min. przepis art. 770 k.p.c., nie uzasadniając decyzji o obciążeniu wierzyciela całością kosztów postępowania.

Wobec dostrzeżonych nieprawidłowości, Sąd postanowił o podjęciu czynności w trybie art. 759 § 2 k.p.c., wychodząc ponad zarzuty wierzyciela.

Na wstępie wskazać należy, iż Komornik nie miał podstaw do obciążania wierzyciela wszystkimi kosztami postępowania egzekucyjnego. Brak jest jakichkolwiek przesłanek do stwierdzenia niecelowości wszczęcia postępowania egzekucyjnego, co mogłoby być podstawą takiej decyzji.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c., wierzyciela obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Komornik, umarzając postępowanie z uwagi na bezczynność wierzyciela na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c., uprawniony był jedynie do obciążenia wierzyciela opłatą stosunkową ustaloną w oparciu o art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych, nie zaś całością kosztów postępowania. Powyższe nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu o pobraniu od wierzyciela kwoty tytułem niepokrytych wydatków na podstawie art. 7 ust. 6 u.k.k.

Ustalając podstawę naliczenia opłaty z art. 29 ust. 1 u.k.k., Komornik nieprawidłowo przyjął wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania „na dzień sporządzenia niniejszego postanowienia”. Z uzasadnienia nie wynika też jakie pozycje składają się na przyjętą sumę, co uniemożliwia dodatkowo jej weryfikację. Zgodnie z art. 824 §1 pkt 4 k.p.c. postępowanie umarza się w całości lub w części z urzędu jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. W sprawie niniejszej, przesłanka umorzenia postępowania z urzędu zrealizowała się z dniem 28.12.2023r. i ten dzień winien być przyjęty jako data ustalenia wysokości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Koncepcja zaprezentowana przez Komornika powoduje, że wysokość opłaty uzależniona jest od tego kiedy Komornik wyda postanowienie, co w sprawie niniejszej stało się ponad 7 miesięcy później. Praktyka ta - uzależniająca w istocie wysokość opłaty obciążającej wierzyciela od szybkości działania Komornika (im później Komornik wyda postanowienie o umorzeniu tym opłata jest wyższa) – jest nieprawidłowa. Podobnie nieprawidłowa jest praktyka orzekania w różnych punktach postanowienia o pobraniu od wierzyciela opłaty z art. 29 ust. 1 u.k.k. (punkt 3) i o obciążeniu wierzyciela tą samą opłatą (punkt 4). Przepis art. 29 ust. 1 u.k.k. mówi jednoznacznie o obciążeniu wierzyciela opłatą (co stanowi wyjątek od ogólnej zasady dotyczącej kosztów postępowania egzekucyjnego, wynikającej z art. 770 §1 k.p.c.) i tej ustawowej terminologii Komornik winien bezwzględnie się trzymać, gdyż ma określone znaczenie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 759 §2 k.p.c. w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych w zw. z art. 770 §1 a contrario k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

Skarga wierzyciela w zasadniczej części nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 819 §1 k.p.c. organ egzekucyjny zawiesza postępowanie z urzędu również w razie śmierci wierzyciela lub dłużnika. Natomiast zgodnie z art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c. postępowanie umarza się w całości lub w części z urzędu jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. W § 1 ¹ wskazano, że termin, o którym mowa w §1 pkt 4, biegnie od dnia dokonania ostatniej czynności egzekucyjnej, a w razie zawieszenia postępowania - od dnia ustania przyczyny zawieszenia. Jeżeli jednak postępowanie zawieszono z uwagi na śmierć dłużnika albo utratę przez niego zdolności procesowej, termin, o którym mowa w § 1 pkt 4, biegnie od daty wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania.

Od 01 lipca 2023 roku na skutek wejścia w życie ustawy z 09 marca 2023 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, art. 824 § 1 ¹ k.p.c. - w brzmieniu nadanym wskazaną powyżej ustawą - stosuje się do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (art. 19 ust. 1). Powyższe prowadzi do wniosku, że w realiach niniejszej sprawy znajdzie zastosowanie art. 824 § 1 ¹ k.p.c. o rozbudowanej treści, precyzującej bieg terminu do umorzenia postępowania w przypadku zawieszenia postępowania z uwagi na śmierć dłużnika albo utratę przez niego zdolności procesowej.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że w sprawie niniejszej sześciomiesięczny termin upłynął z dniem 28.12.2023r.

Komornik prawidłowo zatem umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie przepisu art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd, na podstawie art. 767 k.p.c. i powołanych przepisów prawa, orzekł jak w punkcie 2 sentencji postanowienia.

W punkcie 3 sentencji postanowienia Sąd oddalił wniosek o zasądzenie kosztów postępowania skargowego od Komornika, na podstawie przepisu art. 767 § 6 k.p.c., zastosowanego a contrario.

Wierzyciel, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, domagał się zasądzenia od Komornika kosztów postępowania skargowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

Mając na uwadze okoliczności sprawy niniejszej oraz fakt oddalenia skargi wierzyciela w zasadniczej części, Sąd stwierdził że nie doszło do spełnienia przesłanek, o których mowa w art. 767 § 6 k.p.c.

SSR Joanna Krata