XII 1Co 820/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z 2015-12-16

Sygn. akt: XII 1 Co 820/14

POSTANOWIENIE

Dnia 16 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Krata

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela Syndyka masy upadłości (...) Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w G.

przeciwko dłużnikowi I. K.

o egzekucję z ograniczonego prawa rzeczowego

postanawia:

1. oddalić wniosek M. G. o przywrócenie terminu do uiszczenia reszty ceny nabycia;

2. stwierdzić, że wygasają skutki przybicia ograniczonego prawa rzeczowego –spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w G. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy G. prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) – stanowiącego własność dłużnika I. K., udzielonego postanowieniem Sądu RejonowegoG.z dnia 24 września 2015r. na rzecz M. G. za cenę 235 000,00 zł (dwieście trzydzieści pięć tysięcy złotych);

3. ustalić, iż M. G. utraciła prawo do rękojmi w wysokości 22 100,00 zł (dwadzieścia dwa tysiące sto złotych).

UZASADNIENIE

M. G. w dniu 20 listopada 2015r. złożyła wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia reszty ceny nabycia ograniczonego prawa rzeczowego – stanowiącego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w G. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy G. prowadzi księgę wieczystą o nr (...), będącego przedmiotem licytacji w dniu 24.09.2015r.

W uzasadnieniu wniosku M. G. wskazała, że niedochowanie terminu czynności nie nastąpiło z jej wyłącznej winy, lecz z winy osób trzecich. Wnioskodawczyni w treści wniosku przedstawiła kalendarium wydarzeń, z którego wynika, że w dniu 24.09.2015r. nabyła w drodze licytacji powyższe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Jak wynika z dalszej części wniosku, M. G. w dniu nabycia nieruchomości nie dysponowała licytowaną kwotą. Pod koniec września 2015r. wnioskodawczyni zawarła umowę przedwstępną sprzedaży swego mieszkania, celem uzyskania kwoty niezbędnej do uiszczenia ceny nabycia licytowanej nieruchomości. Strona umowy przedwstępnej, jak wskazuje wnioskodawczyni, zobowiązała się do zapłaty kwoty 260 000 zł do dnia 15.11.2015r. Powyższe miało dać gwarancję wnioskodawczyni, że uzyska ona kwotę niezbędną do uiszczenia reszty ceny nabycia. Wnioskodawczyni wskazała, że około 15.11.2015r. została powiadomiona, że nastąpi około 1-2 dni opóźnienia w zapłacie na jej rzecz kwoty z umowy przedwstępnej. Z treści wniosku również wynika, że potencjalny nabywca nie wywiązał się z umowy przedwstępnej i nie zapłacił wnioskodawczyni w umówionym terminie wskazanej wyżej kwoty, stąd też wnioskodawczyni zmuszona była poczynić starania o kredyt. Wnioskodawczyni podała, że w dniu 18.11.2015r. zrozumiała swój błąd, który polegał na tym, że była przekonana, iż wniosek o przedłużenie terminu do uiszczenia reszty ceny nabycia musiał być złożony do końca dnia 17.11.2015r. Wnioskodawczyni podkreśliła, iż w dniu 20.11.2015r. dysponuje już pełną kwotą niezbędną do uiszczenia reszty ceny nabycia ograniczonego prawa rzeczowego.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 24.09.2015r. odbyła się pierwsza licytacja ograniczonego prawa rzeczowego – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w G. przy ul. (...) – stanowiącego własność dłużnika I. K., dla którego Sąd Rejonowy G. prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Do licytacji stanęła, wpłacając rękojmię w kwocie 22 100 zł, m.in. M. G. (k.76-78).

W toku licytacji wyłoniono nabywcę – M. G., która zaofiarowała cenę 235 000 zł.

W dniu 24.09.2015r. zapadło postanowienie w przedmiocie przybicia. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 2.10.2015r.

W myśl przepisu art. 1713 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, do egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości.

Zgodnie z treścią art. 967 zd. 1 k.p.c. po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu sąd wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy Ministra Finansów cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce.

Postanowieniem z dnia 2.11.2015r., doręczonym dnia 3.11.2015r. (k. 88, 90, 93), nabywca został wezwany do uiszczenia reszty ceny nabycia ograniczonego prawa rzeczowego, to jest kwoty 212 900 zł - w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania odpisu niniejszego postanowienia pod rygorem upadku skutków przybicia i utraty rękojmi. Termin do uiszczenia reszty ceny upływał z dniem 17.11.2015r., który był ostatnim dniem tego terminu.

Wnioskodawczyni nie uiściła reszty ceny nabycia w ustawowym terminie.

Po jego bezskutecznym upływie, tj. w dniu 20.11.2015r., M. G. złożyła wniosek o przywrócenie terminu do spłaty reszty ceny nabycia.

Zgodnie z treścią przepisu art. 168 § 1 k.p.c. (w zw. z art. 13 §2 k.p.c.), jeżeli strona nie dokonała czynności procesowej bez swojej winy, Sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu.

W ocenie Sądu, wniosek M. G. o przywrócenie terminu nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem niedochowanie terminu nastąpiło z winy wnioskodawczyni.

Zauważyć należy, iż pojęcie winy, występujące w treści przepisu art. 168 § 1 k.p.c., mieści w sobie różne jej rodzaje, w tym również niedbalstwo. Stanowisko powyższe ugruntowane jest w orzecznictwie sądowym, w tym w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W postanowieniu z dnia 29.10.1999 r. (sygn. akt: I CKN 556/98, opubl. LEX nr 50702) Sąd Najwyższy stwierdził, iż w razie gdy ustalone przez sąd okoliczności uchybienia terminu świadczą o zachowaniu się strony, noszącym znamiona winy w jakiejkolwiek jej postaci, a zatem także winy polegającej na niedbalstwie, sąd nie może dokonać przywrócenia uchybionego terminu, zaś czynność procesowa podjęta przez stronę po jego upływie pozostaje bezskuteczna. W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się - jako kryterium przy ocenie istnienia winy lub jej braku w uchybieniu terminu procesowego - obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy (tak np. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14.01.1972 r., sygn. akt: II CRN 448/71, OSPiKA 1972, z. 7-8, poz. 144). Przy ocenie winy strony lub jej braku należy zatem brać pod rozwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły stronie dokonanie czynności procesowej w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub niepodjęciu działań mających na celu zabezpieczenie się strony w dotrzymaniu terminu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06.10.1998r., sygn. akt: II CKN 8/98, opubl. LEX nr50679).

W ocenie Sądu, niedochowanie przez wnioskodawczynię terminu ustawowego w sposób oczywisty nosi znamiona winy w przytoczonym wyżej rozumieniu. Zauważyć należy, iż w dniu przystąpienia do licytacji (24.09.2015r.), proponując najwyższą cenę, tj. 235 000 zł, wnioskodawczyni wiedziała, iż nie dysponuje taką kwotą. Jak wynika z przedstawionego przez wnioskodawczynię kalendarium wydarzeń, pod koniec września, wnioskodawczyni zawarła umowę przedwstępną sprzedaży swojego mieszkania, która miała jej gwarantować uzyskanie kwoty 260 000 zł w terminie do 15.11.2015r. Około 15.11.2015r. otrzymała informację, że nastąpi opóźnienie w zapłacie. Dnia 17.11.2015r., wnioskodawczyni dowiedziała się, że do ostatniej godziny pracy banku nie dokonano przelewu pieniędzy na jej konto. Należy podkreślić, iż w sędzia nadzorująca licytację w dniu 24.09.2015r. osobiście informowała nabywcę o wadze dochowania terminu do uiszczenia reszty ceny nabycia. W treści postanowienia z dnia 02.11.2015r. w sposób jednoznaczny określony został termin zapłaty reszty ceny i skutki jego niedochowania w postaci upadku przybicia i utraty rękojmi. Wnioskodawczyni wyraziła chęć bezpośredniego odbioru odpisu przedmiotowego postanowienia w dniu 03.11.2015r. w Sekretariacie Sądu i od tego dnia zaczął płynąć ustawowy termin dwóch tygodni. Do ostatniej chwili wnioskodawczyni liczyła na to, iż terminu tego dochowa, pomimo niedotrzymania terminu zapłaty przez stronę umowy przedwstępnej.

W ocenie Sądu, takie zachowanie zdecydowanie odbiega od standardu zachowania osoby należycie dbającej o swoje interesy, który należy uwzględniać przy rozpoznawaniu wniosku o przywrócenie terminu. Wnioskodawczyni nie podjęła też w stosownym terminie działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu, pomimo wyraźnych sygnałów, iż obiektywnie zagrożona jest realizacja założonego przez nią planu, w postaci sfinansowania zapłaty reszty ceny nabycia z kwoty uzyskanej z tytułu zawartej umowy przedwstępnej. Tak w każdym razie przedstawione przez wnioskodawczynię okoliczności faktyczne winny być zinterpretowane przez osobę dbającą należycie o swoje interesy.

Pozostałe przytoczone przez wnioskodawczynię okoliczności, w tym związane z jej sytuacją życiową, nie mogły stanowić podstawy uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu.

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd oddalił wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia reszty ceny nabycia, na mocy przepisu art. 168 k.p.c. a contrario w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż termin do uiszczenia reszty ceny nabycia upłynął bezskutecznie z dniem 17.11.2015r. Do tego dnia M. G. nie uiściła należnej kwoty, a tym samym nie wykonała ona warunków licytacyjnych.

Zgodnie z przepisem art. 969 § 1 k.p.c., jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają. Uiszczoną część ceny zwraca się. Następstwa te sąd stwierdza postanowieniem, na które przysługuje zażalenie.

Przewidziana w powołanym wyżej przepisie utrata rękojmi następuje z mocy prawa, a postanowienie sądu stwierdzającej jej utratę ma charakter jedynie deklaratoryjny (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20.11.2009r., III CZP 88/09).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 969 § 1 k.p.c. w zw. z art. 967 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 1713 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, orzeczono jak w punkcie drugim i trzecim sentencji postanowienia.

Z.:

(...) (...);

(...)

- M. G. (...)

- (...) M. Ł. (...)

(...). B. S. (...)

-(...) A. B. (...)

(...)

(...)

(...) (...).

G. (...)

SSR Joanna Krata

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Danuta Krzyżanowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Krata
Data wytworzenia informacji: