XII 1Co 359/24 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z 2024-09-23

Sygn. akt: XII 1 Co 359/24

POSTANOWIENIE

Dnia 23 września 2024 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR J. K.

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2024 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej GKm (...) z wniosku wierzyciela D. G.

przeciwko dłużnikowi J. M.

ze skargi wierzyciela na czynności Komornika sądowego (...) S. P. – punkt 3 postanowienia z dnia 5 lutego 2024r.

postanawia:

1.  na podstawie art. 759 § 2 k.p.c. zmienić punkt 1 postanowienia Komornika sądowego przy (...) S. P. z dnia 5 lutego 2024 r., w ten sposób, że odmówić wszczęcia egzekucji na podstawie art. 800 1 § 1 pkt 1) k.p.c.;

2.  zmienić postanowienie Komornika sądowego przy (...) S. P. z dnia 5 lutego 2024 r. w ten sposób, że:

a)  w punkcie 3 uchylić dwie pozycje:

- Opłata stosunkowa z art. 30 u.k.k. (10%) 3 190,60 zł

- Razem koszty wyniosły: 3 198,39 zł

b) w punkcie 4 w miejsce kwoty „3 198,39 zł” wpisać kwotę „ 7,79 zł”;

3.  kosztami postępowania obciążyć wierzyciela, uznając je za uiszczone w całości.

SSR Joanna Krata

UZASADNIENIE

Wierzyciel, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wystąpił ze skargą na postanowienie Komornika sądowego przy (...) S. P., w sprawie egzekucyjnej GKm (...) - w zakresie punktu 3 postanowienia z dnia 5 lutego 2024r.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i polecenie Komornikowi ponownego rozliczenia kosztów postępowania egzekucyjnego, ewentualnie o zmianę w ten sposób, że obowiązek zapłaty określony zostanie na kwotę 150 zł. Wierzyciel wniósł ponadto o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania skargowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Komornik przekazał uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności, wraz z aktami egzekucyjnymi GKm (...) wnosząc o oddalenie skargi wierzyciela w całości jako bezzasadnej. Komornik w odpowiedzi na skargę wierzyciela wskazał, iż w wyniku zapytania do systemu pl.ID oraz „na podstawie notorii” z innych postępowań egzekucyjnych ustalono, że dłużnik zmarł w dniu 5 listopada 2019r.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wierzyciel w dniu 26 stycznia 2024 r. złożył wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi J. M. do Komornika sądowego przy (...) S. P. (k. 2 – 6 akt GKm).

Komornik sądowy S. P. co najmniej od 15 listopada 2019r. wiedział, że dłużnik J. M. zmarła w dniu 5 listopada 2019r. (informacja z systemu pl.ID z dnia 15.11.2019r. do sprawy Km (...), k. 7 akt GKm).

Postanowieniem z dnia 5 lutego 2024 r. (k 8 akt GKm) Komornik między innymi:

- umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 824 § 1 pkt 2 k.p.c. (punkt 1)

- w punkcie 3 ustalił koszty komornicze na kwotę 3 198,39 zł, w tym opłatę z art. 30 u.k.k. w wysokości 3 190,60 zł oraz koszty doręczenia korespondencji (art. 6 pkt 8 u.k.k.) w kwocie 7,79 zł, obciążając nimi w całości wierzyciela,

- w punkcie 4 wezwał wierzyciela do zapłaty na swoją rzecz kwoty 3 198,39 zł.

Rozpoznając sprawę niniejszą, Sąd zdecydował o podjęciu czynności trybie art. 759 § 2 k.p.c.

Zgodnie z art. 800 1 § 1 pkt 1 k.p.c., obowiązującym od dnia 1 lipca 2023 r., organ egzekucyjny odmawia wszczęcia egzekucji, jeżeli zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 199 § 1. Jak wskazuje przepis art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c., Sąd odrzuca pozew
min. jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej.

Nie ulega wątpliwości Sądu, iż w sprawie niniejszej Komornik nieprawidłowo umorzył postępowanie na podstawie art. 824 § 1 pkt 2 k.p.c., pomijając dyspozycję przepisu art. 800 1 k.p.c., w sytuacji gdy z urzędu miał już od kilku lat wiedzę o tym, że dłużnik nie żyje. Powyższa okoliczność wynika z oświadczenia samego Komornika, zawartego w odpowiedzi na skargę wierzyciela; znajduje również potwierdzenie w aktach sprawy (wydruk z systemu pl.ID z datą 15.11.2019r., na którym widnieje inna sygnatura niż sprawy, w której została złożona skarga).

Komornik mając zatem z urzędu (w sprawie niniejszej - z innych prowadzonych uprzednio postępowań) wiedzę o zgonie dłużnika, zobligowany był do zastosowania art. 800 1 §1 pkt 1 k.p.c. i do odmowy wszczęcia egzekucji wobec zajścia okoliczności wskazanych w art. 199 § 1 k.p.c. tj. braku zdolności sądowej dłużnika.

Dostrzegając powyższe nieprawidłowości, Sąd orzekł jak w punkcie 1 postanowienia, na mocy przepisu art. 759 § 2 k.p.c. w zw. z art. 800 1 § 1 pkt 1 k.p.c.

Konsekwencją powyższej zmiany jest zmiana postanowienia w zakresie orzeczenia o kosztach komorniczych.

W myśl przepisu art. 800 1 §2 k.p.c., w razie odmowy wszczęcia egzekucji organ egzekucyjny wstrzymuje się z dalszymi czynnościami, a wniosek o wszczęcie egzekucji nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z jego złożeniem. Powyższe oznacza, że w sprawie GKm (...) nie doszło do skutku w postaci wszczęcia postępowania egzekucyjnego, zatem brak podstaw do rozstrzygnięcia o kosztach postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 770 § 2 k.p.c., w tym ustalenia opłaty z art. 30 u.k.k.

Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych, Komornik pobiera lub ściąga opłaty komornicze tylko w przypadkach określonych w ustawie; żaden z przepisów nie przewiduje możliwości ustalenia opłaty w przypadku odmowy wszczęcia egzekucji na podstawie art. 800 1 §1 pkt 1 k.p.c.

Odmiennie – zdaniem Sądu – wygląda kwestia zwrotu kosztów korespondencji, który to zwrot gwarantuje Komornikowi przepis art. 5 w zw. z art. 6 ust. 8 u.k.k. Odmowa wszczęcia egzekucji jest inną czynnością, o której mowa w art. 5 u.k.k.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji postanowienia na podstawie art. 767 k.p.c. w zw. z art. 800 1 §2 k.p.c. w zw. z art. 770 k.p.c. w zw. z art. 30 u.k.k. a contrario oraz na podstawie art. 5 w zw. z art. 6 ust. 8 u.k.k.

O kosztach postępowania wywołanego wniesieniem skargi orzeczono - na zasadzie przepisu art. 98 k.p.c . a contrario w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. - jak w punkcie 3 sentencji postanowienia. Rozstrzygając o kosztach postępowania skargowego Sąd miał z jednej strony na uwadze, iż dłużnik nie żyje i nie może być podmiotem zobowiązanym do zwrotu kosztów, z drugiej zaś Sąd nie stwierdził oczywistego naruszenia prawa przez Komornika. Nie można również pominąć okoliczności, że niniejsze postępowanie skargowe jest efektem złożenia przez wierzyciela – reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika - wniosku o wszczęcie egzekucji przeciwko osobie, która nie żyje od wielu lat. Powyższe daleko odbiega od standardów należytej staranności zawodowej. Wierzyciel winien zdawać sobie sprawę z ryzyka (także finansowego) jakie niesie inicjowanie spraw przeciwko osobom nieżyjącym.

SSR Joanna Krata

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Danuta Krzyżanowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Krata
Data wytworzenia informacji: