Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 lipca 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w X Wydziale Karnym

w składzie

Przewodniczący: SSR Julia Kuciel

Protokolant: Anna Ciechanowicz

bez udziału prokuratora

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 lipca 2016 roku

sprawy A. N., syna Z. i D. z domu R., urodzonego (...) w T.

oskarżonego o to, że:

w dniu 08 marca 2015 roku w miejscowości S. w ruchu lądowym na ulicy (...) kierował samochodem osobowym marki S. o nr rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości 0,36 miligrama na decymetr sześcienny alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym czynu tego dokonał będąc wcześniej prawomocnie skazanym za czyn z art. 178a § 1 k.k. prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości sygn. akt II K 92/07 oraz V K 64/09 Sądu Rejonowego w Tczewie, tj. o czyn z art. 178a § 1 i 4 k.k.

orzekając w oparciu o ustawę – Kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do dnia 17 maja 2015 roku i na mocy art. 4 § 1 k.k.

***

I.  oskarżonego A. N. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, który kwalifikuje z art. 178a § 1 i 4 k.k. i za to skazuje go, a na podstawie art. 178a § 4 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

II.  na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonemu w pkt I wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat,

III.  na mocy art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego A. N. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 (trzech) lat

IV.  na mocy art. 49 § 2 k.k. w zw. z art. 49 § 1 k.k. orzeka od oskarżonego A. N. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 500 zł (pięćset złotych),

V.  na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 1743, 82 złotych (jeden tysiąc siedemset czterdzieści trzy złote i 82/100) w tym kwotę 180, 00 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem opłaty.

Sygn. akt X K 501/15

UZASADNIENIE

Z uwagi na wydanie przez Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku wyroku z dnia 04 lipca 2016 roku trybie art. 387 k.p.k., Sąd stosownie do treści art. 424§3 k.p.k. ograniczył zakres uzasadnienia do wyjaśnienia podstawy prawnej tegoż wyroku oraz wskazanych rozstrzygnięć.

A. N. w dniu 08 marca 2015 roku w miejscowości S. w ruchu lądowym na ulicy (...) kierował samochodem osobowym marki S. o nr rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości 0,36 miligrama na decymetr sześcienny alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym czynu tego dokonał będąc wcześniej prawomocnie skazanym za czyn z art. 178a § 1 k.k. prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości sygn. akt II K 92/07 oraz V K 64/09 Sądu Rejonowego w Tczewie.

dowody: protokół badania trzeźwości k.2-2v.; świadectwo wzorcowania k.3-3v.; protokół przesłuchania świadków Z. W. k. 35, K. Z. k. 36v., 136v.; notatka urzędowa k.1; dane dot. stanu finansowego k.13; wyjaśnienia oskarżonego k.30-31, 194v.-195; dane o karalności k.40-42; dane osobowe k. 30-30v., 194v.; odpisy orzeczeń k. 51-51v., 52-52v., 53.

Wyrokiem z dnia 04 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku:

I.  oskarżonego A. N. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, który kwalifikował z art. 178a § 1 i 4 k.k. i za to skazał go, a na podstawie art. 178a § 4 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

II.  na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonemu w pkt I wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat,

III.  na mocy art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. N. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 (trzech) lat

IV.  na mocy art. 49 § 2 k.k. w zw. z art. 49 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego A. N. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 500 zł (pięćset złotych),

V.  na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 1743, 82 złotych (jeden tysiąc siedemset czterdzieści trzy złote i 82/100) w tym kwotę 180, 00 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem opłaty.

A. N. ma wykształcenie podstawowe. Jest kawalerem i ma czwórkę małoletnich dzieci pozostających na jego utrzymaniu. Utrzymuje się z prac dorywczych osiągając z tego tytułu dochód w wysokości ok. 1.500 zł. Nie posiada majątku stałego ani ruchomego. Stan jego zdrowia jest dobry. Przeprowadzone, przez dwóch biegłych psychiatrów badania pozwoliły stwierdzić, iż nie jest on chory psychicznie, ani upośledzony umysłowo. Warunki z art. 31 § 1 i 2 k.k. nie są w stosunku do niego spełnione. Był uprzednio wielokrotnie karany w tym za przestępstwa z art. 178 a § 1 k.k.

dowody: protokół badania trzeźwości k.2-2v.; świadectwo wzorcowania k.3-3v.; protokół przesłuchania świadków Z. W. k. 35, K. Z. k. 36v., 136v.; notatka urzędowa k.1; dane dot. stanu finansowego k.13; protokół przesłuchania podejrzanego k.30v., 194v.-195; dane o karalności k.40-42; dane osobowe k. 30-30v., 194v.; odpisy orzeczeń k. 51-51v., 52-52v., 53; opinia sądowo – psychiatryczna k. 165-169.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle wszystkich przeprowadzonych i ujawnionych w toku postępowania dowodów należało przyjąć, iż sprawstwo oraz wina oskarżonego A. N. odnośnie zarzucanego mu czynu nie budziły wątpliwości i nie było kwestionowane przez strony niniejszego postępowania. Oskarżony złożył oświadczenia, które znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy, a ujawnionym stosownie do art. 387 § 5 k.p.k.

Sąd zważył dalej, iż wydany w stosunku do oskarżonego wyrok zapadł w trybie określonym przez art. 387 § 1 i 2 k.p.k. Zgodnie z przytoczoną normą Sąd może uwzględnić wniosek o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości; uwzględnienie wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwia się temu prokurator, a także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku. Wniosek taki może zostać zgłoszony do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej. W przedmiotowej sprawie warunki, określone powyższymi normami, niewątpliwie zostały spełnione. Oskarżony złożył wniosek w stosownym terminie, okoliczności popełnienia przez niego czynu, jak i jego wina nie budziły wątpliwości. Nadto, uwzględnieniu powyższe wniosku nie sprzeciwił się Prokurator, który został należycie powiadomiony o terminie rozprawy (postępowanie w przedmiotowej sprawie prowadzone było w trybie uproszczonym, co po 1 lipca 2015 roku w przypadku aktów oskarżenia wniesionych przed 30 czerwca 2015 roku, a dotyczących czynów, w których prowadzone było dochodzenie, umożliwia nadal art. 32 ustawy z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego i niektórych innych ustaw). Nieobecność Prokuratora stosownie do art. 477 k.p.k. (a obecnie na mocy art. 46 § 2 k.p.k.) nie stanowiła przy tym przeciwskazania dla procedowania w tej sprawie. Z tego też względu Sąd stwierdził, iż zachodziły przesłanki dla uwzględnienia złożonego przez oskarżonego wniosku.

Przechodząc do omówienia kwestii kary Sąd na początku swojego wywodu chciałby zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie, jak to wprost wynika z treści wyroku z dnia 15 lipca 2015 roku, znalazła ustawa – kodeks karny w jej brzmieniu obowiązującym do dnia 17 maja 2015 roku. Sąd kierował się w tym względzie treścią art. 4 § 1 k.k. Zgodnie z tą normą jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. (...)ustawy względniejszej", w rozumieniu przepisu art. 4 § 1 k.k., powinno dokonywać się przy tym nie na płaszczyźnie abstrakcyjnej (poprzez porównywanie samej treści ustaw), lecz konkretnej, uwzględniając wszystkie okoliczności popełnionego czynu, biorąc pod uwagę faktyczne konsekwencje prawne, jakie mogą zostać orzeczone wobec sprawcy na podstawie podlegających ocenie ustaw” (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03 lutego 2015 roku, wydany w sprawie o sygn. akt IV KK 294/14). W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie ustawą względniejszą dla oskarżonego A. N. niewątpliwie był kodeks karny w jego brzmieniu sprzed 18 maja 2015 roku. Z tym bowiem dniem w życie weszła ustawa z dnia 20 marca 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, która zmieniła treść art. 42, art. 43 i art. 49 k.k. I tak, do dnia 17 maja 2015 roku okres, na jaki Sąd orzekał określony w art. 39 pkt 3 k.k. środek karny w przypadku popełnienia przez sprawcę czynu z art. 178a § 1 k.k., określony był przez art. 43 § 1 k.k. i wynosił od 1 roku do 10 lat. Od 18 maja 2015 roku w takiej sytuacji orzeczenie tego środka następuje na okres od 3 do 15 lat (art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k.). Nadto, do dnia 17 maja 2015 roku świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 39 pkt 7 k.k. mogło zostać orzeczone wobec sprawcy czynu z art. 178a § 1 k.k. w wysokości do 60 000 złotych; wydanie rozstrzygnięcia w tym zakresie było jednak fakultatywne. Od dnia 18 maja 2015 roku Sąd ma obowiązek orzeczenia tego środka karnego wobec sprawcy czynu z art. 178a § 1 k.k., natomiast jego wysokość nie może być niższa niż 5000 złotych.

Mając na uwadze powyższe zmiany, które zostały wprowadzone do ustawy – kodeks karny z dniem 18 maja 2015 roku, Sąd stwierdził, że w przypadku oskarżonego A. N. korzystniejsze będzie stosowanie wobec niego brzmienia przepisów obowiązujących do 17 maja 2015 roku (a zatem tych, które obowiązywały w dniu popełnienia przez niego czynu zabronionego i aż do dnia 17 maja 2015 roku). Sąd stwierdził nadto, że z dniem 1 lipca 2015 roku po raz kolejny zmienił się stan prawny, a to na skutek wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Tym samym pomiędzy 18 maja 2015 roku a 30 czerwca 2015 roku obowiązywał inny stan prawny, niż w dacie orzekania. Porównując jednak treść przepisów po 18 maja i po 1 lipca 2015 roku Sąd doszedł do wniosku, że wprowadzone z dniem 1 lipca 2015 roku zmiany nie miały w przedmiotowej sprawie wpływu na ocenę „względności ustawy”, a ich zakres wobec sprawców czynów z art. 178a § 1 k.k. należy ocenić jako kosmetyczny (zmiana numeracji artykułu z art. 49 k.k. na art. 43a k.k. oraz zmiana treści art. 63 k.k.).

Rozpoczynając rozważania dotyczące wymierzonej oskarżonemu kary Sąd zważył, że miał na uwadze całokształt okoliczności w jakich doszło do popełnienia przez A. N. przypisanego mu czynu oraz rodzaj i charakter naruszonych przez niego norm właściwego zachowania się. Sąd ponadto miał na względzie także dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., zgodnie z którym sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Przepis ten stanowi również, że wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Natomiast przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę m. in. sposób i okoliczności popełnienia czynu oraz inne przesłanki, o których mowa w art. 115 § 2 k.k.

Mając na uwadze ogół przytoczonych okoliczności Sąd uznał, że odpowiednią karą, która spełni względem oskarżonego swoje cele, będzie w odniesieniu do czynu przypisanego mu w wyroku kara jednego roku pozbawienia wolności. Sąd orzeczenie w tym zakresie wydał na podstawie art. 178a § 4 k.k. Sąd pragnie podkreślić, że wziął pod uwagę fakt, że społeczna szkodliwość popełnionego przez oskarżonego czynu była dość wysoka. Sąd uwzględnił przy wymiarze kary również okoliczności, które przemawiały na niekorzyść oskarżonego, tj. fakt, że wykazał się on rażąco lekceważącym stosunkiem do obowiązujących norm prawnych. Sąd zważył przy tym, iż choć zawartość alkoholu w wydychanym przez oskarżonego powietrzu nie przekraczała znacząco określonej w art. 115 § 16 k.k. granicy, to przypisany oskarżonemu występek nie był pierwszym przestępstwem przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, jakiego ten się dopuścił, wcześniej był bowiem karany za czyny z art. 178a § 1 k.k. Ogół wskazanych okoliczności skutkował przyjęciem, iż wymiar kary był w pełni zasadny. Wymierzona oskarżonemu kara nie jest w ocenie Sądu nadmiernie uciążliwa. Orzeczona kara spełnia w ocenie Sądu cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a jednocześnie zaspokaja społeczne potrzeby poczucia sprawiedliwości – w szczególności uwidoczni, iż lekceważenie norm prawnych związanych z bezpieczeństwem w ruchu drogowym polegające na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości zawsze będzie wiązało się z odpowiednio dostosowaną do wagi tego czynu reakcją karną.

Sąd zdecydował także, iż w pełni zasadnym jest zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego na okres pięciu lat tytułem próby. Kara wymierzona oskarżonemu nie przekroczyła dwóch lat pozbawienia wolności, a biorąc pod uwagę jego warunki osobiste, Sąd uznał, iż wystarczającym dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżeniu jego powrotowi do przestępstwa, będzie orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Ujawnione w toku postępowania okoliczności nie wskazują na demoralizację oskarżonego. Nadto, w ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie zachodzą owe szczególne okoliczności, o których mowa w art. 69 § 4 k.k., a które umożliwiają zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności – do takowych niewątpliwie należy złożenie przez oskarżonego oświadczenia o gotowości do dobrowolnego poddania się odpowiedzialności karnej w trybie art. 387 § 1 i 2 k.p.k., a także jego sytuacja rodzinna. Wprawdzie oskarżony był już karany za czyn podobny, jednakże ustalony na pięć lata okres próby w ocenie Sądu pozwoli na ocenę jego zachowania i umożliwi sprawowanie nad nim stałej kontroli oraz ewentualne oddziaływanie wychowawcze i prewencyjne; umożliwi on zatem zweryfikowania przyjętej pozytywnej prognozy kryminologicznej co do przyszłej postawy oskarżonego. Oskarżony prowadzi ustabilizowany tryb życia i stara się funkcjonować w społeczeństwie zgodnie z przyjętymi norami prawnymi. Sąd uznał zatem, iż dla zrealizowania celów stawianych karze nie jest konieczne jej efektywne wykonywanie w warunkach penitencjarnych. Można bowiem z dużym stopniem prawdopodobieństwa założyć, że oskarżony, świadom konsekwencji ponownego naruszenia obowiązujących norm prawnych – w szczególności zaś tych określonych w art. 75 k.k., powstrzyma się przed popełnianiem przestępstw w przyszłości.

Sąd stwierdził również, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdowała norma art. 42 § 2 k.k., obligująca do orzeczenia wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzaju – z uwagi na popełnienie czynu z art. 178a § 1 i 4 k.k. Środek ten orzeka się w latach, od 1 roku do 10 lat (art. 43 § 1 pkt 1 k.k.). W ocenie Sądu krótki okres zakazu prowadzenia przez oskarżonego pojazdów mechanicznych byłby niewspółmiernie łagodny do wagi naruszonych przez oskarżonego obowiązków, zagrożenia, jakie stworzył, oraz lekceważącego stosunku oskarżonego do obowiązujących norm. Ustalając zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych Sąd miał na względzie, że oskarżony jechał główną drogą, w nocy, a zatem przy ograniczonej widoczności, zagrażając tym samym bezpieczeństwu innych osób podróżujących tą samą trasą. Zbyt krótki okres obowiązywania zakazu nie spełniłby ponadto celów ogólnoprewencyjnych. Nadto stopień naruszenia obowiązujących zasad wskazuje, że tylko zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych odniesie odpowiedni skutek prewencji szczególnej. Orzeczona kara i środki karne mają bowiem przestrzec przed naruszaniem prawa również inne osoby. Przestępstwo, jakiego dopuścił się oskarżony, jest jednym z bardziej nagminnych, a jednocześnie nie dość piętnowanych społecznie. Tylko nieuchronność wymierzania kar i środków karnych oraz ich surowość może wpłynąć na zmniejszenie się ilości osób, które decydują się na kierowanie pojazdami w stanie, w jakim znajdował się oskarżony. Reasumując, orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres trzech lat nie przekracza stopnia zawinienia oskarżonego, a jednocześnie jest adekwatne do wagi czynu i powinno spełnić zakładane cele wymierzenia kary i środka karnego.

Sąd orzekł także, w oparciu o treść art. 49 § 2 k.k., o świadczeniu pieniężnym na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej, albowiem oskarżony popełnił jeden z czynów, wymienionych w tym przepisie i umożliwiających orzeczenie tego środka karnego. Wysokość tego środka karnego, w wysokości 500, 00 złotych, ustalona została w oparciu o możliwości zarobkowe oskarżonego.

Ponadto, na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) Sąd obciążył oskarżonego kosztami sądowymi w przedmiotowej sprawie – w tym opłatą w wysokości 180, 00 złotych. Sąd nie znalazł bowiem podstaw dla zwolnienia oskarżonego od ponoszenia tychże kosztów. Skoro to naganne i bezprawne zachowanie oskarżonego skutkowało wszczęciem postępowania karnego, to on winien również ponosić związane z tym koszty.