Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

WYROK

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Od marca 2015 roku T. B. był zatrudniony w (...) s.c. H. A., T. S. (dalej: (...)) w charakterze przedstawiciela handlowego. Do jego obowiązków należało m.in. zamawianie surowca tj. stali niezbędnej do wykonywania przez spółkę bieżących usług. W tym zakresie spółka od ok. dwóch lat współpracowała z Przedsiębiorstwem Handlowo Usługowym (...) (dalej: R.). Zgodnie z przyjętym modelem współpracy, T. B. zamawiał towar ustnie, mailowo lub telefonicznie, a po realizacji zamówienia odbierał fakturę, wystawioną na (...) S.C. H. A., T. S. i przekazywał ją do spółki, która ją opłacała, ewentualnie płacił za zamówienia gotówką.

dowody: zeznania świadka E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, T. S. k. 445 - 449, 116, 325, H. A. k. 449 - 454, 160v, 175 - 176, Ł. M. k. 511 - 514, G. W. k. 514 - 517, zaświadczenie o wpisie do (...) k. 9 - 10, 11 - 12, decyzja w sprawie NIP k. 13, zaświadczenie REGON k. 14, karty wzorów podpisów k. 15 - 16, 536, oświadczenie k. 18, umowa o pracę k. 120, 121

W sierpniu lub wrześniu 2015 roku T. B. zaczął zamawiać dla spółki również materiały budowlane. Pracownikom E. P. (1) powiedział, że jeden ze wspólników (...) buduje dom, dlatego potrzebuje tego asortymentu. Początkowo regulował faktury wystawiane (...) gotówką. W październiku 2015 r. przestał jednak je opłacać. W ten sposób, w okresie od października do grudnia 2015 r. T. B., w imieniu (...), złożył zamówienia na następujące towary i usługi: wełna I. (...) M. wartości (...).90 złotych, folia paroizolacyjna żółta wartości 105.78 złotych, profil główny CD 4,0 mb wartości 506.88, profil przyścienny UD 30 4,0 mb 100.80 złotych, wieszak do poddaszy 270 mm 228.78 złotych, wieszak ES 60/125 płaski 33,21 złotych, wkręty do drewna 3,5x25 (1000 sztuk) (...) wartości 18,19 złotych, wkręty do metalu 3,5x25 (1000 sztuk) GUS wartości 18,59 złotych, wkręty do metalu (1000 sztuk) wartości 28.07 złotych, przyłbica spawalnicza wartości 34.72 złotych, kontrłata wartości 57.43 złotych, nobiles akrylowa 101 wartości 3,99 złotych, nobiles nobikor wartości złotych, kotwa murłatowi wartości 212,30 złotych, izolbet wartości 59.38 złotych, S. E. 24 wartości 617.71 złotych, S. E. wartości 107.37 złotych, płyta G/ K (...) wartości 1480.86 złotych, paleta drewniana POOL wartości 123.00 złotych, styropian gr 150 mm wartości 694.56 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, S. E. 24 wartości (...).12 złotych, izolbet zaprawa murarska wartości 94.02 złotych, styropian gr. 150 mm wartości (...).80 złotych, styropian gr. 100 mm wartości 957.60 złotych, ścieżnica metalowa wartości 62.62 złotych, nadproże prostokątne wartości 29.21 złotych, S. E. wartości 222.14 złotych, SilikatN 12 wartości 234.59 złotych, paleta O. wartości 45.51 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, I. zaprawa murarska wartości 15.67 złotych, szalunek kartonowy wartości 139.14 złotych, pręt żebrowy 16 mm wartości 321.86 złotych, pręt żebrowy 12 mm wartości (...).86 złotych, walcówka wartości 230 złotych, pilarka łańcuchowa wartości 432 złotych, płyta chodnikowa wartości 797.04 złotych, płyta ażurowa czerwona wartości 195.57 złotych, paleta S. wartości 150 złotych, paleta L. wartości 31.52 złotych, usługa transportowa wartości 86 złotych, łata impregnowana wartości 1432,20 złotych, kontr łata wartości 65.37 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, I. klej wartości 86.22 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, cement (...)/A wartości 162.16 złotych, węgiel E. wartości (...).82 złotych, węgiel miał wartości (...).39 złotych, węgiel orzech wartości (...).87 złotych, worek foliowy wartości (...).78 złotych, nobiles emulsja wartości 559.04 złotych, I. Pigment wartości 9.10 złotych, M. Półautomat spawalniczy wartości (...).10 złotych, kołek PW 10 wartości 6.03 złotych kołek PW 12 wartości 11.93 złotych, kostka betonowa wartości 1000.68 złotych, cement (...)/B wartości 359.65 złotych, paleta S. wartości 150 złotych, paleta Y. wartości 24.60 złotych, usługa transportowa wartości 49,20 złotych, mata zgrzewna wartości 230.03 złotych, I. klej wartości 89.11 złotych, siata podtynkowa z włókna wartości 86.10 złotych, S. P. montażowa wartości 21.84 złotych, K. (...) tynk maszynkowy lekki wartości 105.41 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych - faktura VAT (...) na łączną kwotę (...).06 złotych, worek polipropylenowy, węgiel - WZ (...) na łączną kwotę 13024 złotych, C. (...) na kwotę (...).20 złotych, styropian gr. 150 mm, usługa transportowa, Panel 3D- WZ (...) na łączną kwotę 953.24 złotych, Panel 3D, S., Obejma kpi, Obejma narożna, Płyta pełna D P-04, narożnik podmurówki, łącznik podmurówki - WZ (...) na łączną kwotę (...).34 złotych, dachówka R. P. gąsior + klamra, dachówka R. P. klamra, dachówka R. P. skrajna, dachówka R. P. zakładka kalenicy końcowe, dachówka R. P. zakładka kalenicy początkowe, E. narożnik, E. ceglasty prawy, E. ceglasty lewy, wiertarko-wkrętarka, łącznik krzyżowy, piana Bosman - WZ (...) na łączną kwotę (...).79 złotych, deski - WZ (...) na łączną kwotę 3380 złotych, styropian gr. 150 mm - WZ (...) na łączną kwotę (...).31 złotych, (...) budowlane- (...) na łączną kwotę (...).77 złotych, drewno konstrukcyjne - WZ (...) na łączną kwotę (...).88 złotych, nobiles emulsja, I. Pigment WZ (...) na łączną kwotę 366.02 złotych, kołki rozporowe - WZ (...) na łączną kwotę 86.39 złotych, brama garażowa K. wartości (...).16 złotych, C. Zestaw wartości 1580.99 złotych, C. Zestaw wartości (...).83 złotych, cement (...)/A wartości 19.83 złotych, nobiles emulsja wartości 136.70 złotych, folia membranowa wartości 306,27 złotych, I. klej wartości 53.47 złotych, I. klej wartości 114.39 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, wkręty do drewna wartości 128.76 złotych, S. E. wartości 272.94 złotych, gwoździe 12 wartości 56.97 złotych, gwoździe 8 wartości 28.60 złotych, gwoździe 4 wartości 25.58 złotych, szpilki łączące wartości 10.92 złotych, nakrętka wartości 6.61 złotych, podkładka poszerzona wartości 12.78 złotych, łącznik krokwiowy LK 5 wartości 112.55 złotych, łącznik krokwiowy LK6 wartości 112.55 złotych, silka E 12 wartości 35.79 złotych, I. klej wartości 17.82 złotych I. zaprawa wartości 15.34 złotych, I. zaprawa tynkarska wartości 24.58 złotych, paleta S. wartości 40 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, wełna wartości 450.77 złotych, wkręty wartości 79.70 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, gwoździe wartości 3309 złotych, C. Zestaw wartości 1580.99 złotych, C. lampa ostrzegawcza wartości 137.50 złotych, C. (...) wartości 8220.83 złotych, zestaw wkrętaków wartości 64.80 złotych, zestaw wkrętaków 14.4V wartości 279.35 złotych, węgiel E. wartości (...).37 złotych, węgiel miał wartości (...).39 złotych, węgiel orzech wartości 2098.87 złotych, worek polipropylenowy wartości (...).73 złotych, płyta (...) wartości 519.29 złotych, usługa transportowa wartości 49.20 złotych, okna PCV wartości (...).46 złotych, beton komórkowy wartości 552.61 złotych, paleta REDA wartości 43.27 złotych, dachówka R. P. wartości (...).24 złotych, dachówka R. skrajna wartości (...).77 złotych, I. zaprawa wartości 74.23 złotych, paleta Euro wartości 210.03 złotych, C. zestaw wartości (...).07 złotych, piana Bosman wartości 36.97 złotych, wieszak obrotowy wartości 23.62 złotych, farba do metalu wartości (...).27 złotych, farba do metalu podkład wartości 711.56 złotych, M. wartości 23.65 złotych, nobiles PR Jesień wartości 60.45 złotych, nobiles PR jesień 2,5 1 wartości 31.52 złotych, (...) Zestaw BX wartości 1580.99 złotych, gwoździe wartości 90.77 złotych, wkręty do drewna wartości 53.03 złotych, dachówka taśma W. wartości 2077.84 złotych, dachówka R. P. skrajna wartości (...).08 złotych, taśma aluminiowa wartości 15.85 złotych, właz żeliwny wartości 189.05 złotych, taśma dwustronna wartości 28.78 złotych- faktura VAT (...). Wartość powyższych towarów i usług wyniosła łącznie 61.937,45 złotych.

dowody: zeznania świadków E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, T. S. k. 445 - 449, 116, 325, H. A. k. 449 - 454, 160v, 175 - 176, faktury VAT k. 21 - 23, 53, 59 - 61, WZ k. 24 - 52, 54 - 58, 62, 68 - 76, 78 - 90, oryginały faktur VAT i WZ k. 505, oferta na bramę k. 63 - 67, protokół zdawczo - odbiorczy k. 77, opinia biegłego z zakresu badań pisma k. 621 - 634

Partia styropianu budowlanego w listopadzie 2015 r. została przez T. B. sprzedana K. R., prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Usługi (...)’ K. R. za 6.513,50 złotych. Należność została T. B. przekazana gotówką. K. R. prowadził wówczas prace elewacyjne przy ul. (...) w G.. T. B. przyjechał na budowę, przedstawił się jako przedstawiciel hurtowni budowlanej, wręczył mu reklamy materiałów budowlanych, po czym zaoferował mu sprzedaż materiałów po atrakcyjnej cenie, na co K. R. przystał. Po uzyskaniu od E. P. (1) informacji, że materiały należą do firmy (...) i zostały przez T. B. wyłudzone, K. R. zapłacił za nie ponownie E. P. (1).

dowody: zeznania świadka K. R. k. 454 - 458, 144v, 384v, E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, oświadczenie k. 95, faktura VAT k. 145, WZ k. 148 - 150, protokół pobrania materiału k. 540, protokół okazania k. 542 - 545,

W listopadzie 2015 r. T. B. przekonał właścicieli (...), że jest w stanie zakupić dla spółki bramę garażową K. i bramę segmentową ISO (...) po atrakcyjnej cenie. W rzeczywistości bramy zamówił w R. w imieniu spółki, wykorzystując jednak do tego celu swój prywatny adres e-mail (...) Spółce przedłożył natomiast sfałszowaną fakturę VAT nr (...) z dnia 23 listopada 2015 r., wystawioną rzekomo przez przedsiębiorstwo (...). Na jej podstawie pobrał z kasy spółki kwotę 8.241 złotych.

dowody: zeznania świadka K. W. k. 479 - 481, 321v, E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, T. S. k. 445 - 449, 116, 325, H. A. k. 449 - 454, 160v, 175 - 176, faktura VAT k. 19, 389, oferta na bramę k. 63 - 67, protokół zdawczo - odbiorczy k. 77

W okresie od października 2015 r. do grudnia 2015 r. T. B. organizował także dostawy materiałów budowlanych z R., zamawianych na konto (...), na budowę przy ul. (...) w S., którą prowadził R. B. (1). R. B. (1) jest bratem S. B., który z kolei jest szwagrem T. B.; T. B. twierdził, że ma dobre układy w hurtowni i zaoferował obu braciom zakup towaru po niższej cenie, z czego skorzystali. W ten sposób R. B. (1) nabył materiały budowlane w postaci styropianu, wełny, bramy garażowej, kompletu rynien, pustaków wentylacyjnych, łat, dachówek, prętów żebrowych, bloczków betonowych o łącznej wartości 44.120 złotych. Przekazał za to T. B. pieniądze w nieustalonej kwocie. Gdy okazało się, że materiały są własnością E. P. (1), zapłacił jej za nie 44.120 złotych.

dowody: zeznania świadka R. B. (1) k. 468 - 470, 330, E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, oświadczenie R. B. k. 20, oświadczenie E. P. k. 110, opinia biegłego z zakresu badań pisma k. 621 - 634

W okresie od października 2015 r. do listopada 2015 r. T. B. zaoferował także T. S. niedrogi węgiel. Jako że T. S. potrzebował węgla dla swojego ojca do P., postanowił skorzystać z propozycji swojego pracownika. T. B. zamówił 15 ton węgla z R., powołując się na potrzeby (...), a następnie zorganizował dostawę węgla pod wskazany przez T. S. adres i przyjął od niego zapłatę w kwocie kilku tysięcy złotych. Gdy okazało się, że węgiel stanowił własność E. P. (1), T. S. zapłacił za niego jeszcze raz, według przedstawionej mu przez R. faktury VAT.

dowody: zeznania świadka T. S. k. 445 - 449, 116, 325, E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v,

W dniu 21 grudnia 2015 r. E. P. (1) zatelefonowała na numer użytkowany dotąd przez T. B.. Telefon odebrał T. S., który poinformował, że T. B. już nie pracuje w (...). Pracownikom R. Ł. M. T. B. powiedział jednak, że będzie tam pracował do lutego 2016 r. Po wyjaśnieniu tej sytuacji okazało się, że żaden z właścicieli (...) nie buduje domu, a T. B. nabywa towar na konto spółki, nie dostarczając faktur. E. P. (1) skontaktowała się telefonicznie z T. B., prosząc o spłatę faktur. T. B. przyznał, że brał towar na (...), ale zapewnił ją, że do 24.12.2015 r. sam spłaci 40.000 zł.

dowody: zeznania świadka E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, cofnięcie upoważnienia k. 17, protokół zatrzymania k. 96 - 100, płyta CD k. 101

Straty, jakie poniosła E. P. (1), wyniosły ostatecznie 42.582,36 zł, z czego kwota 26.984,64 zł to wartość nieodzyskanych materiałów, zaś kwota 15.687,72 zł to równowartość marż, których nie uzyskała, ponieważ uzgodniła z osobami, które kupiły towar od T. B., że zapłacą jej za niego cenę uwzględniającą wszelkie możliwe rabaty, praktycznie po cenie zakupu.

dowody: zeznania świadka E. P. (1) k. 481 - 490, 4 - 5, 93, 109v, 152v, rozliczenie strat k. 153 - 154

T. B. jest z zawodu technikiem mechanikiem, ma średnie wykształcenie. Był zatrudniony jako przedstawiciel handlowy z dochodem miesięcznym w wysokości ok. 4.000 zł. Jest żonaty, jest ojcem jednego dziecka w wieku 8 lat. Nie posiada majątku większej wartości. Nie był leczony psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo. T. B. był uprzednio trzykrotnie karany sądownie za przestępstwa z art. 284 § 2 kk.

W okresie od 09.05.2014 r. do 10.05.2015 r. T. B. odbył karę 1 roku pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk- Północ w Gdańsku sygn. akt XI K 577/08 za czyn z art. 284 § 2 kk w systemie dozoru elektronicznego.

dowody: oświadczenie oskarżonego k. 347, 372, 445; dane o karalności k. 351 - 352, 422 - 424, odpisy wyroków k. 365, 367

W postępowaniu przygotowawczym przesłuchany w charakterze podejrzanego T. B. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Na rozprawie głównej T. B. podtrzymał dotychczasowe stanowisko i oświadczył, że nie przyjmował żadnych korzyści wskazanych w akcie oskarżenia.

vide: wyjaśnienia oskarżonego T. B. k. 347, 372, 445

Sąd zważył co następuje:

W świetle całokształtu ujawnionego w toku postępowania materiału dowodowego sprawstwo T. B. w zakresie przypisanych mu czynów nie budziło wątpliwości Sądu. Na podstawie ocenionego jak poniżej materiału dowodowego Sąd doszedł jednocześnie do przekonania, iż należało dokonać niewielkich modyfikacji opisów czynów przypisanych oskarżonemu, o czym będzie jeszcze szczegółowo mowa w dalszej części uzasadnienia. Ustaleń w powyższym zakresie dokonał Sąd w oparciu o ujawnione dokumenty i ekspertyzę kryminalistyczną, a także na podstawie zeznań świadków.

Po pierwsze, Sąd dał wiarę zeznaniom wspólników (...) T. S. i H. A.. W ocenie Sądu, świadkowie zeznawali szczerze i spontanicznie, czego dowodzą między innymi emocje, jakie okazywali podczas przesłuchania na rozprawie, wskazujące na to, że pomimo upływu czasu, nadal czują się zawiedzeni i zbulwersowani zachowaniem swojego byłego pracownika, któremu niegdyś zaufali. Obaj świadkowie rzeczowo przedstawili okoliczności zatrudnienia T. B. i przebieg współpracy z nim, co zostało potwierdzone i doprecyzowane dokumentami pracowniczymi, jakie przedłożyli. Wskazali także na zakres zamówień z firmy (...), jakie zaakceptowali - okoliczność, iż spółka (...) do swojej działalności potrzebowała stali, a nie materiałów budowlanych, koreluje z treścią dokumentów rejestracyjnych tej spółki oraz z nie podważanym w toku procesu ustaleniem, iż żaden z członków rodzin T. S. i H. A. nie budował domu w czasie objętym zarzutem. Również świadek E. P. (1) wskazała, że T. S. i H. A. nie potwierdzili szeregu zamówień, złożonych przez swojego pracownika poza zakresem jego umocowania; jest to zgodne z tym, co na ten temat zeznali wskazani świadkowie. Zauważyć jedynie należy, że ze względu na upływ czasu, świadkowie nie byli w stanie wypowiedzieć się stanowczo na temat pewnych szczegółów, m.in. T. S. nie potrafił określić, ile dokładnie pieniędzy przekazał T. B. na zakup węgla. Okoliczność ta była istotna, nie udało się jej ustalić na podstawie innych dowodów, co wpłynęło na możliwość przyznania świadkowi odszkodowania, ale nie na ocenę wiarygodności jego zeznań. Wręcz przeciwnie, gdyby T. S. zamierzał obciążać oskarżonego ponad miarę, podałby kwotę - być może nawet wygórowaną - by dodatkowo pogrążyć finansowo T. B.. Świadek tego nie uczynił, precyzyjnie oddzielając to, co z całą pewnością pamięta, od swoich szacunków czy domysłów. Z powyższych względów Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia wiarygodności zeznaniom powyższych świadków.

Podobnie Sąd ocenił zeznania E. P. (1). Były one konsekwentne, bardzo precyzyjne i opierały się w znacznej mierze na treści dokumentów, złożonych przez pokrzywdzoną do akt sprawy. Świadek niezwłocznie po stwierdzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę swojej firmy podjęła energiczne i zdecydowane działania mające na celu wyjaśnienie sytuacji i zminimalizowanie strat. Jej zeznania w tym zakresie potwierdzili T. S. i H. A., R. B. (1), K. R. i K. W., a także Ł. M. i G. W.. Koreluje z tymi informacjami także zapis rozmowy telefonicznej z T. B., złożony do akt sprawy na płycie CD, w której zresztą oskarżony przyznaje, że brał towar na firmę (...), mimo że nie był on przeznaczony dla spółki, i deklaruje, że w określonym terminie za niego zapłaci. E. P. (1) przedstawiła także jasne wyliczenia, z których wynika wartość poniesionych przez nią strat; skorygowała przy tym stwierdzenia zawarte w zawiadomieniu o przestępstwie, gdyż część materiałów i należności odzyskała już w toku postępowania przygotowawczego. W ocenie Sądu, zarówno przyjęta metoda szacowania strat, jak i przeprowadzenie powyższych wyliczeń, było prawidłowe i uczciwe, stąd Sąd mógł bez zastrzeżeń się na nich oprzeć.

Nie budziła wątpliwości Sądu wiarygodność zeznań K. W.. Świadek przekonywająco wyjaśnił, że nie ma nic wspólnego z wystawieniem faktury imitującej dokumenty, jakie wystawia w ramach swojej działalności, w zupełnie innej branży. Wskazał także, skąd T. B. mógł uzyskać jego dane. Po analizie tego dokumentu przez biegłego niewątpliwym jest, że faktura została sfałszowana, jednakże ani zeznania świadka, ani inne dowody nie doprowadziły do ustalenia, kto dokonał fałszerstwa. Zeznania świadka korelują także z treścią korespondencji mailowej prowadzonej z prywatnego adresu mailowego T. B. z pracownikami firmy (...) w zakresie zamówienia bramy, która dowodzi, że brama została wykonana właśnie za pośrednictwem tej firmy, a nie przedsiębiorstwa (...), co sugerował ten dokument.

Sąd nie miał także zastrzeżeń do wiarygodności zeznań K. R.. Były one dość niedokładne, co było związane z upływem czasu, ale też z tym, iż świadek, w zakresie swojej działalności zawodowej, spotyka się przelotnie z wieloma osobami, które nie są dla niego postaciami na tyle istotnymi, by zapamiętywał ich wygląd, sposób zachowania czy przebieg rozmów z nimi. Dotyczy to również styczności świadka z T. B.. Dlatego też nie może, w ocenie Sądu, podważać wiarygodności zeznań świadka fakt, że K. R. nie rozpoznał T. B., zwłaszcza, że opisał przebieg spotkania z nim, metodę załatwiania dostaw oraz podał, iż numer telefonu oskarżonemu zapisał sobie (...), gdyż przedstawiciel handlowy tak mu się właśnie przedstawił. Nie ma także żadnego powodu, by uznać, że świadek był w jakiś sposób powiązany z oskarżonym - nie znał go, nie znał innych osób występujących w sprawie, prócz R. B. (1), którego poznał na gruncie czysto zawodowym, gdyż wykonywał dla niego usługi budowlane.

Sąd z pewną dozą ostrożności oceniał zeznania świadka R. B. (1), który jest członkiem szeroko rozumianej rodziny oskarżonego, lecz nie dostrzegł żadnych symptomów świadczących o tym, by świadek dążył do bezpodstawnego obciążenia oskarżonego. Wręcz przeciwnie, świadek, który w chwili składania zeznań nie był już pewien, ile pieniędzy przekazał T. B., powstrzymał się nawet od czynienia spekulacji na ten temat. Świadczy to o rzetelności, z jaką świadek podszedł do składania zeznań w sprawie. R. B. (1) zeznawał rzeczowo, jego zeznania korelują z dokumentacją dotyczącą dostaw materiałów budowlanych oraz z zeznaniami E. P. (1) na temat ujawnienia okoliczności wyłudzenia oraz wzajemnych rozliczeń. Co oczywiste, świadek nie miał wątpliwości co do tożsamości T. B. i jasno przedstawił jego rolę w omawianych wydarzeniach. Sąd nie miał zatem wątpliwości co do tego, że zeznania świadka były szczere.

Zeznania świadków Ł. M. i G. W. były w niewielkim zakresie przydatne do rekonstrukcji stanu faktycznego w sprawie. Świadkowie zeznawali rzeczowo i logicznie, mieli wiedzę jedynie na temat zamówień składanych przez T. B. w R., nie wiedzieli jednak nic na temat przyczyn i celu, dla których je składał. Świadkowie zgodnie podali, że T. B. twierdził, iż jeden z właścicieli (...) rozpoczął budowę domu, stąd potrzebne są mu materiały budowlane. Zeznania świadków potwierdziły sugestie zawarte w utrwalonej rozmowie telefonicznej T. B. z E. P. (1), zgodnie z którymi świadkowie wiedzieli o tym, że zamawiane przez T. B. towary nie są przeznaczone dla (...) faktycznie, należy uznać, iż co do zasady, materiały przeznaczone na prywatną budowę domu wspólnika spółki cywilnej nie powinny być rozliczane w ramach działalności gospodarczej spółki, stąd czynienie tego rodzaju zakupów na rachunek spółki może być kwestionowane. Nie leżało to jednak w kompetencjach świadków - to klient decyduje, jakie zakupy poczynić w ramach własnej działalności gospodarczej, to wyłącznie klient za to odpowiada. Warto też przypomnieć, że oświadczenie T. B., jakoby materiały były potrzebne do budowy domu jednego z właścicieli (...) okazało się nieprawdziwe, więc także w jego zakresie oskarżony wprowadził świadków w błąd. Nie ma przy tym żadnych podstaw, by stwierdzić, że Ł. M. i G. W. byli tego świadomi, bądź by w jakikolwiek sposób brali świadomy udział w wyłudzeniach. W związku z powyższym ich relacje na temat faktów Sąd uznał za wiarygodne.

W pełni miarodajny charakter posiadają w ocenie Sądu ekspertyzy kryminalistyczne z zakresu badań pisma ręcznego. Pierwsza z nich musiała zostać uzupełniona po uzyskaniu obszerniejszego i bardziej adekwatnego materiału porównawczego o charakterze bezwpływowym. Z ich wniosków wynika ostatecznie, że T. B. własnoręcznie podpisał się na fakturze VAT nr (...) i fakturze VAT nr (...), to jest na dwóch spośród faktur wystawionych przez R. na rzecz (...) na materiały budowlane, których spółka nie zamawiała, a także na dokumentach WZ (...), WZ (...) i WZ (...), czyli potwierdzeniach wydania towaru objętego tymi fakturami. Podniesione okoliczności, wynikające wprost z treści ekspertyz kryminalistycznych z zakresu badań pisma ręcznego oraz znajdujące w nich rzetelne uargumentowanie, korespondują również z zeznaniami świadków. Wskazane ekspertyzy sporządzone zostały przez biegłego sądowego – eksperta kryminalistycznych badań dokumentów i pisma ręcznego, zgodnie ze wskazaniami jego wiedzy i doświadczenia.

Ponadto, Sąd uznał za podstawę ustaleń faktycznych w sprawie dokumenty ujawnione w trybie art. 393 § 1, 2 i 3 kpk, art. 394 § 1 i 2 kpk, do których w szczególności należą: dane o karalności, odpisy wyroków, dane osobopoznawcze, oświadczenia, faktury VAT, dokumenty magazynowe, protokoły zatrzymania, oględzin, płyta CD. Autentyczność i wiarygodność wskazanych dokumentów nie była kwestionowana i nie budziła również wątpliwości Sądu. Strony postępowania miały natomiast w toku postępowania możliwość zapoznania się z ich treścią, a przedmiotowe dokumenty zostały również ujawnione we właściwym trybie.

Ponadto spoza wskazanego powyżej katalogu, Sąd wziął również pod uwagę przy rekonstrukcji stanu faktycznego w sprawie fakturę VAT wystawioną rzekomo w ramach przedsiębiorstwa (...) (k. 389). Treść tego dokumentu koresponduje z relacjami świadków na temat okoliczności jej wystawienia. Podkreślić przy tym należy, iż z wiarygodnych zeznań K. W., T. S. i H. A., wynika w sposób niebudzący wątpliwości, iż fakturą tą posłużył się T. B. w celu udokumentowania pochodzenia bramy zainstalowanej dla (...). Dokument ten z całą pewnością posiada natomiast walor podrobionego, co wynika wprost z zeznań K. W., który takiej faktury nie wystawił, oraz z korespondencji mailowej pomiędzy T. B. a pracownikami firmy (...).

W świetle zaprezentowanej powyżej oceny całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że twierdzenia T. B. jakoby nie dopuścił się żadnego spośród zarzuconych mu przestępstw, nie zasługują na wiarę. Twierdzenie to jest rażąco sprzeczne ze wskazanym materiałem dowodowym, tworzącym logiczną całość i stanowi, zdaniem Sądu, przyjętą przez oskarżonego linię obrony, nie mającą oparcia w rzeczywistości.

Przy ocenionym jak powyżej materiale dowodowym, Sąd doszedł do przekonania, iż T. B. dopuścił się popełnienia szeregu czynów z art. 286 § 1 kk, zaś w jednym wypadku kwalifikacja prawna powinna zostać uzupełniona o przepis art. 270 § 1 kk.

Występku z art. 286 § 1 kk dopuszcza się bowiem sprawca, który w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd. Wprowadzenie w błąd oznacza zachowanie prowadzące do wywołania u danej osoby błędu, a więc fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w świadomości tej osoby. Przed podjęciem przez sprawcę działania, osoba ta nie ma jeszcze błędnego wyobrażenia o rzeczywistości. Ustawa karna nie zawiera żadnych ograniczeń odnośnie sposobu wprowadzenia danej osoby w błąd. Możliwe jest to przy wykorzystaniu wszelkich metod. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć istotnych okoliczności danej sprawy, które mogą mieć wpływ na podjęcie przez oszukiwanego określonej decyzji dotyczącej rozporządzenia mieniem. Przestępstwo z art. 286 § 1 kk jest przestępstwem materialnym, którego skutkiem jest niekorzystne rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonego. Jak wskazano wyżej, wszystkie powyższe elementy w realiach niniejszej sprawy zostały spełnione. W przypadku czynu popełnionego na szkodę PHU (...), oskarżony powołując się na udzielone mu przez wspólników (...) upoważnienie, wprowadził pracowników E. P. (1) w błąd co do zamiaru zakupu przez tę spółkę materiałów budowlanych, bramy czy węgla, zapewniając, że zapłaty za ten towar dokona (...), na warunkach udzielonego tej spółce kredytu kupieckiego. PHU (...) dostarczyło zamówiony przez T. B. na rachunek (...) towar do miejsc wskazanych przez oskarżonego, działając w przekonaniu, że za materiały zapłaci spółka. Przekonanie to wywołał T. B., działając jako przedstawiciel handlowy i żądając wystawienia dokumentów WZ oraz faktur na (...). Jako że spółka tych zamówień nie potwierdziła, a towar został rozdysponowany przez T. B., rozporządzenie mieniem przez PHU (...) było ewidentnie niekorzystne.

Podobnie, znamiona przestępstwa oszustwa wyczerpały dalsze zachowania oskarżonego. T. B. wprowadził bowiem w błąd także odbiorców powyższych towarów, uzyskanych z R. - K. R., R. B. (1), T. S. oraz (...) zapewniając ich, że legalnie dysponuje towarem, który oferuje do sprzedaży, podczas gdy w rzeczywistości był to towar należący do PHU (...), zamówiony na rachunek (...). W związku z powyższym, K. R., R. B. (1), T. S. oraz (...) nie mogli nabyć własności tego towaru od T. B., będącego osobą nieuprawnioną do dysponowania nim. Zapłata za towar, czyli rozporządzenie mieniem powyższych osób, było niekorzystne; w konsekwencji wyjścia na jaw oszustwa pokrzywdzeni byli zmuszeni zapłacić za materiały jeszcze raz E. P. (1). W przypadku czynu opisanego w punkcie 3 aktu oskarżenia działanie T. B. wyczerpało także znamiona przestępstwa z art. 270 § 1 kk, gdyż oskarżony posłużył się jako autentyczną fakturą VAT rzekomo wystawioną przez przedsiębiorstwo (...), choć wiedział, że to nie ono jest dostawcą bram dla (...), a w tym zakresie prowadził korespondencję z R., wskazując, że należność za bramy zapłaci (...). Przedłożenie tej sfałszowanej faktury było jednak oskarżonemu niezbędne, aby uzyskać dla siebie zapłatę za bramy bezpośrednio gotówką od (...).

Zaznaczyć przy tym należy, iż Sąd stwierdził, że czyny przypisane T. B. stanowią ciąg przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 kk – popełnione zostały bowiem w podobny sposób oraz na przestrzeni trzech miesięcy, a co do żadnego z tych czynów nie zapadł wcześniej wyrok.

Dodatkowo, w kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu należało uwzględnić fakt, iż oskarżony działał w warunkach powrotu do przestępstwa. Zgodnie z przepisem art. 64 § 1 kk, jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. W niniejszej sprawie T. B. był uprzednio wielokrotnie karany, w szczególności w okresie od dnia 09.05.2014 r. do dnia 10.05.2015 r. T. B. odbył karę 1 roku pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk- Północ w Gdańsku sygn. akt XI K 577/08 za czyn z art. 284 § 2 kk. Wprawdzie oskarżony odbył tę karę w systemie dozoru elektronicznego, a nie w warunkach izolacji, jednakże, zdaniem Sądu, nie wpływa to na możliwość przypisania oskarżonemu recydywy. Kwestia ta była już przedmiotem rostrzygnięcia Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 23 maja 2014 r. w sprawie III K 16/14 wskazał, że „ warunek odbycia kary pozbawienia wolności w rozumieniu art. 64 § 1 kk spełnia także kara tego rodzaju wykonywana w całości lub w części w systemie dozoru elektronicznego”. Przestępstwa, których oskarżony dopuścił się obecnie, są przestępstwami tego samego rodzaju (przeciwko mieniu), a zatem przestępstwami podobnymi w rozumieniu art. 115 § 3 kk, i zostały popełnione w okresie od października do grudnia 2015 roku, zatem przed upływem 5 lat od zakończenia odbywania kary przez oskarżonego. Uzasadnia to uwzględnienie w kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu przepisu art. 64 § 1 kk i surowsze traktowanie go w zakresie wymiaru kary.

W tym miejscu odnieść się także należy do kwestii cywilnoprawnych, podniesionych przez obrońcę w mowie końcowej. Jak się wydaje, tezy obrońcy sprowadzały się do wykazania, że po pierwsze, kwestionowane umowy zakupu towarów pomiędzy R. a (...) były ważne, mimo ich zawarcia przez pełnomocnika z przekroczeniem zakresu umocowania, w związku z tym E. P. (1) nie jest pokrzywdzona, gdyż może żądać zapłaty od (...), oraz po drugie - że osoby, do których trafiły te towary za pośrednictwem T. B., nabyły ich własność od osoby nieuprawnionej w dobrej wierze, zatem również nie są pokrzywdzone i nie miały obowiązku płacić za nie ponownie E. P. (1). Co do pierwszej tezy, należy zauważyć, że w oparciu o przepis art. 103 § 1 kc, rzeczywiście można argumentować, że T. B. działał jako falsus procurator, tj. zawarł umowę z R. jako pełnomocnik (...) z przekroczeniem zakresu umocowania. Jednakże, zgodnie z treścią tego przepisu, ważność umowy zawartej w takich warunkach zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Tymczasem niewątpliwym jest, że (...) nigdy nie potwierdziło i nie ma zamiaru potwierdzić kwestionowanych umów. W tej sytuacji przepisy prawa cywilnego przewidują, że ten, kto zawarł umowę w cudzym imieniu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu (art. 103 § 3 kc).Umowy zakupu towarów, o których mowa w pierwszym spośród postawionych T. B. zarzutów, z cywilnoprawnego punktu widzenia należy uznać za nieważne. Odnosząc się do drugiej tezy obrońcy, koniecznym jest zwrócenie uwagi na treść przepisu art. 169 kc. Paragraf 1 tego przepisu rzeczywiście ustanawia regułę, zgodnie z którą jeżeli osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze. W okolicznościach sprawy przyjęto, że K. R., R. B. (1), (...) oraz T. S. nabyli rzeczy opisane w zarzutach 2 - 5 aktu oskarżenia w dobrej wierze, stąd prima facie mogłoby się wydawać, że przepisy prawa cywilnego ich chronią. Niemniej jednak, należy zauważyć, iż przepis § 2 art. 169 kc przewiduje wyjątek od powyższej reguły, dotyczący nabycia rzeczy zgubionej, skradzionej lub w inny sposób utraconej przez właściciela - w tym wypadku nabywca rzeczy może uzyskać własność dopiero z upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty. W realiach sprawy mamy do czynienia właśnie z taką sytuacją - materiały budowlane, brama czy węgiel dostarczone pokrzywdzonym zostały najpierw wskutek przestępstwa utracone przez PHU (...). Niewątpliwie, od chwili ich utraty do ujawnienia faktu popełnienia przestępstwa nabywcom nie upłynęły trzy lata, zatem wyżej wskazane osoby nie nabyły własności towarów uzyskanych od nieuprawnionego tj. T. B..

Zdaniem Sądu, oskarżonemu przypisać można winę w popełnieniu przypisanych mu czynów. Oskarżony jest podmiotem zdolnym ze względu na wiek do ponoszenia odpowiedzialności karnej, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarcza podstaw do przyjęcia, iż w chwili popełnienia czynów był niepoczytalny lub znajdował się w anormalnej sytuacji motywacyjnej. Miał więc oskarżony obiektywną możliwość zachowania się w sposób zgodny z obowiązującym porządkiem prawnym, czego jednak nie uczynił i z tego tytułu zasadnie postawić mu można zarzuty.

Wymierzając T. B. karę za przypisany mu w punkcie pierwszym wyroku ciąg przestępstw, Sąd uwzględnił wszelkie okoliczności, jakie nakazuje brać pod uwagę przepis art. 53 § 1 kk, zgodnie z którym Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Za ciąg przestępstw przypisanych oskarżonemu przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk oraz art. 64 § 1 kk, na podstawie art. 286 § 1 kk groziła oskarżonemu kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 12 lat, przy czym w związku z tym, że przestępstwa te zostały popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, możliwe było nadto wymierzenie kary grzywny obok kary pozbawienia wolności.

Opierając się na powyższym Sąd uznał, iż karą adekwatną do występków, jakich dopuścił się oskarżony, będzie kara 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywna w wymiarze 300 stawek dziennych po 50 zł.

Sąd uznał społeczną szkodliwość czynów przypisanych T. B. w punkcie I wyroku za wysoką. Oskarżony w pełni świadomie, przez kilka miesięcy, w sposób konsekwentny, dla zysku, z zamiarem bezpośrednim, godził w mienie kilku podmiotów gospodarczych: przede wszystkim zatrudniającej go w tym czasie spółki (...), wobec której był z mocy umowy o pracę zobowiązany do szczególnej lojalności, ale także wobec PHU (...), K. R., T. S. oraz swojego powinowatego R. B. (1). Wartość mienia będącego przedmiotem przestępstwa była niebagatelna; oskarżony deklarował, ze pokryje straty, ale w żadnej mierze nie uczynił tego. Obowiązek ten przerzucił na współpracujące z nim, niewielkie podmioty gospodarcze, nie bacząc na to, że może to poważnie zaburzyć ich płynność finansową, a nawet doprowadzić do upadłości. Na niekorzyść oskarżonego świadczy także jego uprzednia kilkakrotna karalność za przestępstwa przeciwko mieniu, popełniane zawsze w warunkach naruszenia obowiązku lojalności wobec innych osób (podstawą poprzednich skazań był przepis art. 284 § 2 kk). Żadne z tych skazań nie skłoniło oskarżonego do prowadzenia życia w zgodzie z obowiązującym porządkiem prawnym - nie spełniła tej funkcji ani kara pozbawienia wolności orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ani grzywna, ani kara ograniczenia wolności. Ostatnia z orzeczonych kar, tzw. mieszana, w skład której wchodziła krótkoterminowa bezwzględna kara pozbawienia wolności, która w zamyśle stosującego ją Sądu miała stanowić wstrząs dla skazanego, miała pozwolić mu na doświadczenie pobytu w zakładzie karnym, nie spełniła swojej funkcji, gdyż decyzją sądu penitencjarnego była wykonywana na wolności, w systemie dozoru elektronicznego (podobnie jak kara roku pozbawienia wolności, której wykonanie zarządzono). Zdaniem Sądu, obecnie, wobec tak znacznego stopnia demoralizacji i postępującej zuchwałości oskarżonego, konieczne będzie wdrożenie programu resocjalizacyjnego podczas wykonywania kary pozbawienia wolności w wymiarze, który wprawdzie powinien być daleki od maksymalnego, ale musi przekraczać choćby 1/4 limitu zagrożenia. W ocenie Sądu, tylko taka kara, w połączeniu z grzywną, spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a jednocześnie zaspokoi społeczne potrzeby poczucia sprawiedliwości.

Ustalając liczbę stawek dziennych wymierzonej grzywny na 300, Sąd miał na względzie ogólne dyrektywy wymiaru kary określone we wspomnianym art. 53 § 1 kk oraz wszystkie okoliczności, które zostały uwzględnione powyżej, przy wymiarze kary pozbawienia wolności, w tym w szczególności wartość mienia i wysokość korzyści, jakie oskarżony mógł odnieść z popełnienia tych przestępstw. Ponadto Sąd - stosownie do treści art. 33 § 3 kk - określając wysokość stawki dziennej na wyższym niż minimalny pułapie 50 zł wziął pod uwagę fakt, iż oskarżony jest osobą zdolną do pracy i osiągającą z niej dochody na przyzwoitym poziomie. Sąd doszedł jednocześnie do przekonania, że orzeczenie względem oskarżonego grzywny obok kary pozbawienia wolności, będzie niosło ze sobą korzystny efekt w zakresie prewencji indywidualnej, czyniąc karę orzeczoną względem T. B. bardziej dolegliwą i zarazem unaoczniając oskarżonemu nieopłacalność popełniania przestępstw.

Sąd na mocy art. 46 § 1 kk uznał, że w przedmiotowej sprawie celowe będzie orzeczenie w stosunku do oskarżonego obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, w tych przypadkach, w których na podstawie dostępnego materiału dowodowego udało się ustalić jej dokładną wysokość, to jest poprzez zapłatę kwoty 42.582,36 zł na rzecz PHU (...), kwoty 6.513,50 zł na rzecz K. R. oraz kwoty 8.241 zł na rzecz (...). Wysokość tych szkód została prawidłowo wykazana w toku postępowania. Odmiennie ma się rzecz z pokrzywdzonymi T. S. i R. B. (1), którzy nie byli nawet w stanie w swoich zeznaniach oszacować wysokości strat.

W trzecim punkcie uzasadnianego wyroku, Sąd na mocy art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk, art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 5, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 796 zł tytułem wydatków, obejmujących w szczególności koszty korespondencji i opinii biegłych, oraz 3.400 zł tytułem opłaty. Oskarżony na bieżąco zarobkuje i choć posiada na utrzymaniu małoletnie dziecko, to jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zgodnie z ogólną zasadą sprawiedliwego procedowania, poniósł koszty postępowania, które zostało wszczęte z uwagi na jego zawinione działanie.