Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

UZASADNIENIE

postanowienia z 18 lutego 2020 roku

Pozwana M. O. wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 117 § 1 k.p.c. strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (§ 2). Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny (§ 5).

W ocenie sądu w świetle okoliczności podawanych przez pozwaną brak jest podstaw do ustanowienia dla niej pełnomocnika procesowego z urzędu.

Należy wskazać, że w obecnym stanie prawnym o ustanowieniu wykwalifikowanego pełnomocnika procesowego dla strony rozstrzyga potrzeba jego udziału w sprawie (art. 117 § 5 k.p.c.) i możność pokrycia jego wynagrodzenia przez stronę. Warunkiem uznania wniosku za zasadny jest zatem łączne spełnienie obu przesłanek.

Sąd nie kwestionuje, że w okolicznościach przedstawionych przez pozwaną pozwana może mieć trudności z poniesieniem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego. Aczkolwiek wniosek pozwanej nie mógł zasługiwać na uwzględnienie z tej przyczyny, że w sprawie nie jest spełniona druga z przesłanek żądania.

Należy wskazać, że udział pełnomocnika procesowego w postępowaniu przed sądem nie jest obowiązkowy. Strona, wedle swojego wyboru, może dokonywać czynności procesowych albo za pośrednictwem swojego reprezentanta, albo samodzielnie. Instytucja ustanowienia pełnomocnika przez sąd ma zatem charakter wyjątkowy, jedynie w wyjątkowych okolicznościach może znaleźć zastosowanie. Jak już wskazano, poza względami majątkowymi, istotne jest tu stwierdzenie, że udział pełnomocnika jest niezbędny dla należytego zabezpieczenia interesów wnioskodawcy. Oznacza to, że udział pełnomocnika w sprawie należy uznać za potrzebny, zwłaszcza gdy strona wnosząca o jego ustanowienie jest nieporadna, ma trudności z samodzielnym podejmowaniem czynności procesowych albo gdy sprawa jest skomplikowana pod względem faktycznym lub prawnym (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 23 września 1964 roku w sprawie o sygn. akt II PZ 46/64). Sama nieznajomość przepisów prawa i niewiedza o sposobie prowadzenia postępowania nie jest zatem wystarczająca dla przyznania pełnomocnika. W takiej sytuacji za wystarczające ustawodawca uznaje instytucje pouczeń, których może udzielać stronom sąd, przed którym prowadzone jest postępowanie z ich udziałem, na podstawie art. 5 k.p.c., czy art. 212 k.p.c. Tym bardziej za wystarczającą dla ustanowienia pełnomocnika nie jest okoliczność, że strona przeciwna jest w sprawie reprezentowana przez pełnomocnika zawodowego.

Sąd, oceniając wniosek pozwanej o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, zwrócił uwagę, że dotychczas pozwana nie miała problemów ze zgłaszaniem żądań, wniosków, czy prezentowaniem swojego stanowiska. Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym podniosła zarzuty przeciwko żądaniu powoda. Następnie złożyła pismo procesowe z 4 lutego 2020 roku. Pozwana przedstawiła jasno swoje stanowisko. Postępowanie dotychczas toczy się przy czynnym udziale pozwanej. Po stronie pozwanej, w ocenie sądu, nie występują żadne trudności z należytą reprezentacją jej interesów. Pozwana działa logicznie, na zobowiązania odpowiada terminowo. W ocenie sądu pozwana nie może zostać uznana za osobę nieporadną, dla której zabezpieczenia interesów pomoc pełnomocnika profesjonalnego byłaby niezbędna. Pozwana samodzielnie podjęła się obrony swoich interesów w tym postępowaniu.

Sąd odnotował oświadczenie pozwanej, że korzysta z bezpłatnej pomocy prawnej. Sama ta okoliczność nie jednak wystarczająca dla uwzględnienia wniosku pozwanej. Po pierwsze, nie zostało wyjaśnione, czy z tej pomocy prawnej pozwana korzysta na potrzeby niniejszego procesu. Po drugie, pozwana podała, że pełnomocnik jest jej niezbędny celem stawiennictwa na rozprawie, a pełnomocnik świadczący pomoc bezpłatną nie stawi się w sądzie razem z nią. Wynika z tego, że pozwana chciałaby by podczas posiedzenia sądowego towarzyszył jej pełnomocnik zawodowy. Sama chęć bycia reprezentowanym przez pełnomocnika zawodowego nie jest jednak wystarczająca dla stwierdzenia, że przesłanki z art. 117 k.p.c. zostają spełnione.

Wobec takich okoliczności sąd nie widzi przeszkód dla samodzielnego prowadzenia postępowania przez pozwaną.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, sąd, działając na podstawie art. 117 § 1 i § 5 k.p.c. a contrario, orzekł jak w postanowieniu.

sygn. akt IX C 1837/19

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w rep. C oraz w kontrolce wniosków o uzasadnienie;

2.  odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pozwanej wraz z pouczeniem nr 13 b;

3.  akta przedłożyć z wpływem lub na termin.

G., 28 lutego 2020 roku SSR Anna Mejka