Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 12 lipca 2017 roku, wniesionym w dniu 13 lipca 2017 roku, powód akf (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpił o zasądzenie od pozwanego M. M. kwoty 4.195,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 1 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 17 czerwca 2012 roku pomiędzy powodem a pozwanym doszło do zawarcia umowy pożyczki nr (...). Umowa została zawarta w celu sfinansowania zakupu sprzętu kuchennego (...) 31K: (...). Oprócz kwoty pożyczki i odsetek kapitałowych pozwany był zobowiązany do uiszczenia opłaty przygotowawczej w kwocie 200 zł. Zgodnie z w/w umową pozwany miał obowiązek uiszczać co miesiąc ratę po 106,86 zł przez okres 36 miesięcy. W związku z niewywiązywaniem się pozwanego z obowiązku terminowego uiszczania rat wynikających z umowy pożyczki powód w dniu 5 grudnia 2012 roku wysłał do pozwanego pierwsze wezwanie do dobrowolnej spłaty zadłużenia, na które nie otrzymał odpowiedzi. W dniu 14 lipca 2014 roku na adres zamieszkania pozwanego skierowano kolejne wezwanie do zapłaty. Wobec braku odpowiedzi na powyższe wezwanie powód w dniu 4 sierpnia 2014 roku wysłał dłużnikowi wypowiedzenie umowy nr (...). Wobec dalszego braku zapłaty ze strony pozwanego powód w dniu 11 października 2016 roku wysłał do dłużnika ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 4.195,09 zł tytułem należności wynikających z umowy pożyczki, wyznaczając termin do zapłaty powyższej kwoty. Do dnia złożenia pozwu pozwany nie zapłacił należnej powodowi kwoty.

Vide: pozew k. 3-4

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 lipca 2018 roku w sprawie o sygn. akt IX Nc 3469/17 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Gdańsk-Południe w Gdańsku uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Vide: nakaz zapłaty k. 25

W sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany M. M. zaskarżył nakaz zapłaty w całości i podniósł zarzuty przedawnienia roszczenia oraz nieudowodnienia roszczenia tak co do zasady, jak i co do wysokości. Pozwany wniósł o zasądzeni zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany przywołał art. 118 k.c. Wskazał, że w sprawie winien znaleźć zastosowanie 3-letni termin przedawnienia. Pozwany zakwestionował, by załączony do pozwu wniosek o udzielenie pożyczki stanowił umowę pożyczki. Podał, że powód nie udowodnił wykonania umowy pożyczki, nie przedłożył harmonogramu rat pożyczki. Powód nie wykazał także, w jaki sposób wyliczył dochodzoną kwotę.

Vide: sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 30-32

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 czerwca 2012 roku pozwany M. M. wystąpił z wnioskiem do powoda akf (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. o pożyczkę na finansowanie zakupu towarów. Przedmiotem finansowania był T. o cenie detalicznej 3.979 zł. Deklarowana przez wnioskodawcę kwota wpłaty własnej wyniosła 844 zł. Przedmiotem pożyczki miała być kwota 3.135 zł, umowa pożyczki miała zostać zawarta na 36 miesięcy, z roczną stopą procentową 13,81 %, opłatą przygotowawczą w kwocie 200 zł, kwotą odsetek w wysokości 711,96 zł, całkowitym kosztem pożyczki w kwocie 911,96 zł. Całkowita kwota do zapłaty przez wnioskodawcę miała wynieść 4.046,96 zł, przy racie miesięcznej równej 106,86 zł.

Wnioskodawca z chwilą przyjęcia oferty przez finansującego powoda i przekształcenia wniosku w umowę o finansowanie zakupu towarów jest pożyczkobiorcą. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku oraz złożeniu na nim podpisu osoby prawidłowo umocowanej reprezentującej finansującego, a także opatrzeniu tego podpisu datą, wniosek zostaje przekształcony w umowę o finansowanie. Za datę zawarcia umowy przyjmuje się datę złożenia podpisu Finansującego.

Pod wnioskiem podpis złożyli: przedstawiciel handlowy sprzedawcy M. K., pozwany oraz A. S.. Podpis A. S. został złożony pod pieczęcią firmową powoda oraz pieczęcią o treści „pełnomocnik”. Żaden z podpisów nie został opatrzony datą.

dowód: wniosek o pożyczkę na finansowanie zakupu towarów / umowa o finansowe zakupu towarów k. 9-11

Pozwany, występując z wnioskiem z dnia 17 czerwca 2012 roku, miał zamiar zawarcia umowy pożyczki. Zanim przedmiot umowy pożyczki został mu wydany pozwany odstąpił od zawarcia umowy pożyczki. O odstąpieniu zawiadomił przedstawiciela sprzedawcy M. K.. Do wydania przedmiotu pozwanemu nie doszło.

dowód: zeznania pozwanego M. M. k. 63, 64

Wezwaniem do zapłaty z dnia 5 grudnia 2012 roku powód wezwał pozwanego do natychmiastowej spłaty zadłużenia z tytułu niespłaconych rat wynikających z umowy pożyczki nr (...). Dług na dzień 4 grudnia 2012 roku wynosił 534,30 zł.

dowód: wezwanie do zapłaty k. 12

Wezwaniem do zapłaty z dnia 14 lipca 2014 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty, tytułem umowy o nr (...), kwoty 2.689,51 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

dowód: wezwanie do zapłaty k. 13

W piśmie z dnia 4 sierpnia 2014 roku powód oświadczył, że wypowiada pozwanemu umowę o nr (...) z dniem 31 sierpnia 2014 roku, z mocą obowiązującą na dzień 30 września 2014 roku.

dowód: wypowiedzenie umowy k. 14

Wezwaniem do zapłaty z dnia 11 października 2016 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.195,09 zł tytułem zaległości wynikających z umowy pożyczki nr (...).

dowód: wezwanie do zapłaty k. 16, 17

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zebranych i przeprowadzonych w sprawie dowodów, które poddano ocenie zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd dokonał oceny wiarygodności i mocy dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Dokonując powyższych ustaleń faktycznych Sąd oparł się na dowodach w postaci dokumentów złożonych i załączonych do akt sprawy a wyłącznie wyżej wymienionych. Dowodom w postaci dokumentów prywatnych Sąd dał wiarę co do tego, że osoba podpisana na dokumencie złożyła oświadczenie zawarte w jego treści (art. 245 k.p.c.). Prawdziwość dokumentów, z których przeprowadzono dowód, nie nasuwała zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez strony, dlatego też w ocenie Sądu należało uznać je za w pełni wiarygodne.

Sąd oparł się również na dowodzie z zeznań pozwanego M. M., słuchanego w charakterze strony w trybie art. 303 k.p.c. i art. 304 k.p.c. Zeznania pozwanego były spójne i wewnętrznie logiczne. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności. Jednocześnie – dla rozstrzygnięcia stanowiły one dowód jedynie posiłkowy.

W tym miejscu warto odnotować, że w dniu 6 listopada 2018 roku do tut. Sądu do niniejszej sprawy wpłynęło pismo pełnomocnika powoda z dnia 31 października 2018 roku wraz z załącznikami w postaci dowodów z dokumentów. Pismo wpłynęło po ogłoszeniu wyroku w niniejszej sprawie. Na moment zamknięcia rozprawy Sąd dysponował wyłącznie skanem przedmiotowego pisma.

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 207 § 3 k.p.c. przewodniczący może także przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę zobowiązać strony do złożenia dalszych pism przygotowawczych, oznaczając porządek składania pism, termin, w którym należy je złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione. W toku sprawy złożenie pism przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie wniosek o przeprowadzenie dowodu. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

Zarządzeniem z dnia 9 października 2018 roku Przewodniczący zakreślił pełnomocnikom stron termin 7 dni na złożenie pism przygotowawczych. Pełnomocnik powoda został poinformowany o zobowiązaniu w dniu 19 października 2018 roku. Termin 7 dni dla pełnomocnika powoda upływał więc w dniu 26 października 2018 roku. Tymczasem pismo pełnomocnika powoda, które na termin rozprawy wpłynęło wyłącznie w formie faxu, zostało wniesione w dniu 31 października 2018 roku.

Należy zauważyć, że w dacie rozprawy w dniu 6 listopada 2018 roku pismo pełnomocnika powoda z dnia 31 października 2018 roku było objęte brakiem formalnym w postaci braku podpisu. Z tej przyczyn Sąd nie decydował w przedmiocie wniosku pełnomocnika powoda o wyrażenie zgody na złożenie pisma. Jednocześnie – z uwagi na informację, że pismo zostało już nadane w urzędzie pocztowym, Przewodniczący nie zobowiązywał pełnomocnika powoda do usunięcia braku formalnego pisma.

Trzeba także zauważyć, że pismo przygotowawcze z dnia 31 października 2018 roku został wniesione po upływie terminu wyznaczonego przez Przewodniczącego do jego wniesienia. Z tej przyczyny, mimo informacji na rozprawie o nadaniu przez pełnomocnika powoda pisma z dnia 31 października 2018 roku, Sąd nie widział podstaw do odroczenia rozprawy na podstawie art. 214 § 1 k.p.c.

W konsekwencji powyższych rozważań dokumenty, które pełnomocnik powoda załączył do pisma z dnia 31 października 2018 roku, nie stanowiły podstawy dla czynionych ustaleń faktycznych.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania powoda stanowił przepis art. 720 § 1 k.c.

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do § 2 umowy pożyczki, której wartość przenosi tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Do umowy pożyczki, zawieranej z konsumentem na odległość, znajdą także zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t. j. Dz. U. z 2018 roku, poz. 993 z późn. zm.), w myśl art. 3 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy.

Zasadniczym obowiązkiem procesowym powoda było więc wykazanie, że strony niniejszego procesu łączyła umowa pożyczki z powodem jako pożyczkodawcą i pozwanym jako pożyczkobiorcą. Powód z tego obowiązku, w ocenie Sądu, nie wywiązał się.

Należy zauważyć, że wraz z pozwem powód przedłożył wniosek pozwanego o pożyczkę na finansowanie zakupu towarów, oświadczając, że wniosek ten uległ przekształceniu w umowę pożyczki. Pozwany to twierdzenie powoda kwestionuje.

Trzeba zwrócić uwagę, że zgodnie z przedmiotowym dokumentem wnioskodawca z chwilą przyjęcia oferty przez finansującego powoda i przekształcenia wniosku w umowę o finansowanie zakupu towarów jest pożyczkobiorcą. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku oraz złożeniu na nim podpisu osoby prawidłowo umocowanej reprezentującej finansującego, a także opatrzeniu tego podpisu datą, wniosek zostaje przekształcony w umowę o finansowanie. Za datę zawarcia umowy przyjmuje się datę złożenia podpisu Finansującego.

Data przy podpisie osoby umocowanej do reprezentacji powoda jako finansującego pełni więc dwojaką funkcję. Po pierwsze, jest elementem niezbędnym dla przekształcenia się wniosku o pożyczkę w umowę pożyczki. Po drugie, stanowiąc datę złożenia podpisu jest również datą zawarcia umowy pożyczki.

Sąd zwrócił uwagę, że pod wnioskiem podpis złożyli: przedstawiciel handlowy sprzedawcy M. K., pozwany oraz A. S.. Podpis A. S. został złożony pod pieczęcią firmową powoda oraz pieczęcią o treści „pełnomocnik”. Żaden z podpisów, w szczególności podpis A. S., nie został opatrzony datą.

Brak daty przy podpisie pełnomocnika powoda – w świetle postanowień wniosku – oznacza brak niezbędnego elementu dla przekształcenia wniosku o pożyczkę w umowie pożyczki. Brak tej daty oznacza również brak daty zawarcia umowy pożyczki, która – według twierdzeń powoda – miałaby strony wiązać.

Powyższe ustalenia prowadzą Sąd do wniosku, że wniosek o pożyczkę z dnia 17 czerwca 2012 roku podpisany przez pozwanego nie uległ przekształceniu w umowę pożyczki.

Należy stwierdzić, że powód – poza przedmiotowym wnioskiem – nie zgłosił żadnych dalszych skutecznych dowodów, które to dowody mogłyby stanowić podstawę dla twierdzenia, że pomiędzy stronami procesu zawiązał się stosunek prawny, w którym powód stał się wierzycielem pozwanego. Takim dowodem nie są w szczególności wezwania pozwanego do zapłaty. Przedmiotowe dokumenty mogą stanowić co najwyżej dowód na okoliczność ich treści oraz faktu skierowania takiego pisma do pozwanego. Wezwanie pozwanego do zapłaty nie dowodzi już jednak zasadności żądania od pozwanego zapłaty kwoty wskazanej w wezwaniu.

Należy zauważyć, że w obecnym kształcie procesu cywilnego ustawowo podkreślono jego kontradyktoryjny charakter, czego potwierdzeniem są regulacje zawarte w art. 232 k.p.c. oraz w art. 6 k.c. Ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania. To one są dysponentem toczącego się procesu i od nich zależy jego wynik. Mają bowiem obowiązek przejawiać aktywność, w celu wykazania wszystkich istotnych okoliczności i faktów, z których wywodzą skutki prawne. W myśl ogólnych zasad na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1969 roku w sprawie o sygn. akt II PR 313/69, OSNCP z 1970 roku, nr 9, poz. 147), a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających wniosek o oddalenie powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 roku w sprawie o sygn. akt I CR 79/82, LEX nr 8416). Jednak ciężar dowodu w zakresie wykazania bezzasadności powództwa przechodzi na stronę pozwaną dopiero pod warunkiem, gdy powód zdoła przedstawić dowody na okoliczność zasadności zgłoszonego pod rozwagę sądu żądania. Powód z tego obowiązku – jak wynika z uwag poczynionych powyżej – nie wywiązał się.

Wobec stwierdzenia przez Sąd, że roszczenie powoda nie zostało udowodnione już co do samej zasady, zbędne jest odnoszenie się do zarzutu pozwanego przedawnienia przedmiotowego roszczenia.

Reasumując, że żądanie zgłoszone przez powoda jako nieudowodnione nie mogło zasługiwać na uwzględnienie.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd, działając na podstawie art. 720 § 1 k.c., orzekł jak w pkt I sentencji.

O kosztach procesu Sąd postanowił jak w pkt II sentencji, na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. i art. 99 k.p.c., uznając stronę powodową jako przegrywają proces w całości. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego składają się: kwotą 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, ustalona na podstawie § 15 ust. 1 i 3 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. j. Dz. U. z 2018 roku, poz. 265 z późn. zm.), oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od przedłożenia dokumentu pełnomocnictwa.

Sygn. akt IX C 1436/18

Zarządzenia:

1.  odnotować w rep. C oraz w kontrolce wniosków o uzasadnienie;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda;

3.  akta przedłożyć z wpływem lub za 28 dni wraz z zpo.

G., dnia 27 listopada 2018 roku SSR Anna Mejka