Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2018 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Czaplińska

Protokolant Artur Pokojski

po rozpoznaniu w dniach 11.06.2018 r., 26.11.2018 r. sprawy:

W. S. (1), ur. (...) w G.,

syna Z. i Z. z domu L.

oskarżonego o to, że:

w dniu 16 października 2017 r. w G. przy ul. (...) na terenie (...), działając wspólnie i w porozumieniu z nieletnim, usiłował dokonać kradzieży mienia w postaci pieniędzy po uprzednim włamaniu się do automatu O. poprzez wyłamanie zamka w jego pierwszych drzwiach, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na znajdujące się wewnątrz drzwiczki sejfowe, na szkodę (...) K Sp. z o. o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 279 § 1 k. k.

I.  oskarżonego W. S. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tym ustaleniem, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi, czyn ten kwalifikuje z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 279 § 1 k. k. w zw. z art. 283 k. k. i za to przy zastosowaniu art. 37 a k. k. na podstawie art. 14 § 1 k. k. w zw. z art. 283 k. k. w zw. z art. 34 § 1, § 1a pkt 1, § 1b, § 2 k. k. w zw. z art. 35 § 1 k. k. skazuje go na karę 10 (dziesięciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin miesięcznie;

II.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r., nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami) oraz § 17 ust. 1 pkt 1, § 17 ust. 2 pkt 3, § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. Ł. M. kwotę 944,64 złote tytułem nieuiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

III.  na podstawie art. 626 § 1 k. p. k. oraz art. 624 k. p. k. zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, które przejmuje na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 263/18

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. W. (1) jest operatorem stacji paliw C. K., mieszczącej się przy ul. (...) w G., będącej własnością (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. W godzinach od 22.00 do 6.30 stacja nie jest obsługiwana przez pracowników, a wyłącznie przez automaty O. - chcący zatankować paliwo klient podjeżdża do automatu O., wybiera kwotę, za jaką chce zatankować paliwo, następnie wybiera formę płatności – karta/gotówka, dokonuje płatności, po czym dopiero może pobrać paliwo w ilości, za jaką zapłacił.

W dniu 16 października 2017 roku około godziny 3:50 w nocy W. S. (1) wraz ze swoim bratankiem S. S. podjechał samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) na stację paliw przy ul. (...). S. S. włożył wąż od dystrybutora z paliwem do wlewu do baku w samochodzie, co sprawiało wrażenie, jakby zamierzał zatankować paliwo. Następnie obaj mężczyźni podeszli do automatu O. i za pomocą kilku różnych kart bankomatowych, które mieli w portfelu, próbowali dokonać płatności. Ostatecznie mężczyźni nie dokonali żadnej płatności, nie mogli zatem zatankować paliwa. Wówczas W. S. (1) przy użyciu kluczyków do samochodu uszkodził drzwiczki zabezpieczające kolejne stalowe drzwiczki do sejfu, a także plastikową osłonkę nad czytnikiem banknotów, zawiasy oraz powłokę automatu, zdrapując lakier. Mężczyznom nie udało się jednak przełamać zabezpieczenia w postaci drzwi do sejfu, wobec czego odstąpili od dalszego forsowania zabezpieczeń automatu, wsiedli do samochodu i odjechali.

Dowód : zeznania świadka S. W. (1) – k. 1-2, 3-6,21-22, 82-83, dokumentacja fotograficzna – k. 14-20, częściowo zeznania świadka S. S. – k. 115, częściowo wyjaśnienia W. S. –k. 30-32, 81-82

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony W. S. (1) został poddany badaniom przez dwóch biegłych lekarzy psychiatrów, którzy w wydanej opinii sądowo – psychiatrycznej zgodnie stwierdzili, że w inkryminowanym czasie u oskarżonego nie występowały zakłócenia czynności psychicznych, które w odniesieniu do zarzucanego mu czynu znosiły lub ograniczały w stopniu znacznym jego zdolność do rozpoznania znaczenia tego czynu i pokierowania swoim postępowaniem. W. S. w obecnym stanie zdrowia psychicznego może uczestniczyć w czynnościach procesowych. Ze względu na obniżenie funkcji intelektualnych nie powinien on prowadzić obrony w sposób samodzielny.

Dowód : opinia sądowo- psychiatryczna –k. 40-41

Oskarżony W. S. (1) był uprzednio dwukrotnie karany sądownie, tj. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 30 maja 2008 r., sygn. akt VIII K 746/07 za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomani na karę roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 30 stawek po 10 zł, wykonanie kary zawieszono na okres 2 lat oraz wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 25 lipca 2014 r., sygn. akt II K 419/14 za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k. k. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 50 stawek po 10 złotych, wykonanie kary warunkowo zawieszono na okres 4 lat.

Dowód : dane o karalności – k. 46-47, 95 - 97, odpisy wyroków –k. 54-56,57-59

Oskarżony W. S. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Wskazał, iż jego celem nie było włamanie się do sejfu automatu do poboru paliwa, a jedynie z ciekawości uchylił drzwiczki, które i tak już były sforsowane, kiedy on rozpoczął korzystanie z automatu.

wyjaśnienia oskarżonego W. S. –k. 30-32, 81-82

Sąd zważył, co następuje :

Dokonując ustaleń faktycznych w sprawie Sąd oparł się przede wszystkim na zeznaniach świadka S. W. (1), opinii sądowo- psychiatrycznej, a także treści dokumentów urzędowych i prywatnych, jak również dokumentacji fotograficznej. Za niewiarygodne w przeważającej części Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego W. S. (1) oraz zeznania świadka S. S., którzy co prawda nie kwestionowali swojej obecności na miejscu zdarzenia oraz faktu manipulowania przy automacie, jednakże wskazywali, że czynili to z ciekawości, nie zaś chęci włamania się do sejfu.

Sąd nie miał jakichkolwiek wątpliwości odnośnie zeznań S. W. (1). Świadek jest operatorem stacji C. K.., a z rozpoznawaną sprawą zetknął się w ramach wykonywanej pracy. Jego zeznania należy uznać za obiektywne i rzeczowe. Ponadto zeznania świadka znajdują pełne potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, przede wszystkim w postaci zdjęć z monitoringu obiektu, raportu systemowego płatności w automacie z czasu popełnienia czynu. Świadek przekazał ponadto informacje o sposobie obsługi i poboru paliwa z automatów O.. Nie ma wątpliwości, że świadek jako osoba obca dla oskarżonego, nie będący dodatkowo właścicielem zagrożonego rozpatrywanym czynem mienia, nie miał powodów, by świadczyć nieprawdę na jego niekorzyść.

Za niewiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia W. S. (1), który co prawda – jak już wskazano- nie kwestionował, że był w inkryminowanym czasie na stacji paliw C. K. oraz że kluczykiem do samochodu manipulował przy drzwiczkach do sejfu automatu O., jednakże wskazywał, że wszystko to czynił z ciekawości, albowiem przyjechał tej nocy po paliwo do samochodu, a pierwsze drzwiczki, za którymi znajdowały się kolejne – stalowe, były już uszkodzone, a jego zamiarem z całą pewnością nie było dokonanie kradzieży. Przychylenie się do linii obrony oskarżonego skutkować winno zmianą kwalifikacji na co najwyżej uszkodzenie mienia. Zdaniem Sądu jednakże, okoliczności towarzyszące całemu zdarzeniu nie pozwalały uznać za wiarygodną wersji przedstawionej przez W. S.. Po pierwsze, wskazać należy, że wbrew twierdzeniom oskarżonego, iż dokonał on zakupu paliwa za 10 zł, to - jak wynika z treści zeznań S. W. – w czasie pobytu W. i S. S. na stacji nie dokonano żadnej transakcji gotówkowej, na dowód czego świadek przedstawił dokument w postaci raportu systemowego. Co więcej, mało wiarygodne i nielogiczne wydają się twierdzenia obu mężczyzn, tj. także S. S., że pojechali w środku nocy na stację paliw w celu zakupu paliwa, mając przy sobie kartę płatniczą do konta bankowego, na którym nie było środków oraz 10 zł w portfelu. W ocenie Sądu, okoliczność, że mężczyźni przybyli na miejsce zdarzenia w nocy i praktycznie nie mając przy sobie pieniędzy pozorowali, że tankują paliwo, świadczy o tym, że w ich świadomości dużo wcześniej zrodził się plan wyłamania drzwiczek sejfowych i kradzieży pieniędzy. Najprawdopodobniej mężczyźni mieli już zaobserwowaną stację, system poboru paliwa, obsługi automatu (...) i wiedzę, że w nocy na stacji nie ma pracowników. Za niewiarygodne należy też uznać twierdzenia oskarżonego, że drzwiczki automatu były już uszkodzone, zanim mężczyźni do niego podeszli, albowiem - jak wskazał S. W. – nikt z pracowników przed zamknięciem stacji nie zgłaszał, by automat był uszkodzony. Uszkodzenia ujawniono rano dnia następnego po nocnej wizycie oskarżonego i świadka, przy czym - jak wynika ze spostrzeżeń S. W. po obejrzeniu monitoringu - W. i S. S. byli jedynymi osobami manipulującymi przy automacie w noc zdarzenia. Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał wyjaśnienia W. S. za niewiarygodne, mające na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Tak samo należało ocenić zeznania S. S., który był współsprawcą zarzuconego W. S. czynu. W ocenie Sądu, treść zeznań świadka zbieżna z wersją oskarżonego, podyktowana była obawą przed grożącą świadkowi odpowiedzialnością karną, a także nakierowana była na pomoc oskarżonemu w uniknięciu grożącej mu odpowiedzialności karnej. Zeznania świadka uznać należało zatem za wiarygodne jedynie w tej części, w której zgodne były z ustalonym w sprawie stanem faktycznym.

Ponadto Sąd oparł się na opinii biegłych z zakresu psychiatrii odnośnie osoby W. S. (1). Opinia zostały wydana przez osoby posiadające niezbędne kwalifikacje i doświadczenie zawodowe w wymienionej dziedzinie nauki. Opinia ta jest przejrzysta, spójna i formułuje jasne odpowiedzi na pytania postawione w postanowieniu o dopuszczeniu tego dowodu. Nie była też kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd dał też wiarę wszystkim dokumentom urzędowym i prywatnym zgromadzonym w aktach sprawy. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby, w zakresie ich kompetencji i w prawem przepisanej formie. Ich autentyczność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Stanowią one obiektywne dowody zaświadczonych nimi okoliczności. Sąd nie znalazł żadnych podstaw dla umniejszenia ich wartości dowodowej.

Ustalony stan faktyczny dawał podstawę do przypisania W. S. (1) czynu z art. 13 § 1 k. k. w zw. z art. 279 § 1 k. k.

Zachowanie oskarżonego nie wypełniło wszystkich koniecznych znamion prowadzących do dokonania przestępstwa kradzieży z włamaniem (art. 279 § 1 k.k.). Mianowicie, działając wspólnie i w porozumieniu z nieletnim S. S., oskarżony nie zdołał ukraść pieniędzy znajdujących się w sejfie automatu O., po uprzednim włamaniu się do tego automatu, gdyż po wyłamaniu zamka w pierwszych drzwiach nie był w stanie wyważyć stalowych drzwiczek sejfowych. Mimo to, nie budzi wątpliwości, że w dniu 16 października 2017 r. W. S. chciał dokonać kradzieży znajdujących się w sejfie pieniędzy, a jego działanie zmierzało bezpośrednio do osiągnięcia tego celu. Oskarżony w tym celu porozumiał się ze swoim bratankiem S. S., przyjechał w nocy na stację benzynową, prawdopodobnie zdając sobie sprawę, że na stacji jest monitoring (jest to rzecz powszechnie wiadoma, że obiekty takie jak stacje paliw są monitorowane) pozorował tankowanie paliwa, by jego operowanie przy automacie nie wzbudzało podejrzeń. Następnie przy użyciu kluczyka samochodowego wyłamał zamek w pierwszych drzwiczkach i jedynie zbyt trudne do przełamania zabezpieczenie w postaci stalowych drzwiczek sejfowych udaremniło dokonanie czynu.

W związku z tym, należało stwierdzić, że czyn W. S. (1) objawił się w formie stadialnej usiłowania (art. 13 § 1 k. k.). Brak jest natomiast jakichkolwiek wątpliwości co do tego, że zachowanie oskarżonego spełniło pozostałe cechy opisane w art. 279 § 1 k.k.

W. S. (1) działając wspólnie ze swoim nieletnim bratankiem S. S. dopuścił się przypisanego mu czynu w warunkach współsprawstwa (art. 18 k. k.). Materiał dowodowy wykazał, że pomiędzy nim a S. S. zaistniało porozumienie co do wspólnej realizacji znamion czynu z art. 279 § 1 k. k. Każdy z nich aprobował podjęte działanie przestępne jako całość. Ich wspólnym celem było włamanie się do sejfu automatu (...) i kradzież znajdujących się tam pieniędzy.

Dodać jednak należy, że Sąd uznał, iż działanie oskarżonego stanowiło wypadek mniejszej wagi wskazany w art. 283 k. k.

Sąd rozstrzygając w tym przedmiocie doszedł do przekonania, iż - zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego - uznanie czynu za „wypadek mniejszej wagi" powinno się opierać na ocenie wszystkich okoliczności związanych z jego popełnieniem, zarówno obiektywnych, jak i subiektywnych. Decydują o tym elementy tak przedmiotowe, jak i podmiotowe, a więc także dotyczące sprawcy, przedsiębranego przez niego sposobu działania, stopnia natężenia złej woli itp. Przy ocenie, czy zachodzi wypadek mniejszej wagi w danej sprawie, należy brać pod uwagę przedmiotowo-podmiotowe znamiona czynu, kładąc akcent na te elementy, które są charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw. Wypadek mniejszej wagi jest to bowiem postać czynu o znamionach przestępstwa typu podstawowego, charakteryzująca się przewagą elementów łagodzących o charakterze przedmiotowo-podmiotowym (wyrok SN z 9 października 1996 r., V KKN 79/96, OSNKW 1997, nr 3-4, poz. 27). Podstawowym elementem oceny wypadku mniejszej wagi jest stopień społecznej szkodliwości czynu. Istotnym elementem jest także stopień zawinienia, nie stanowiący okoliczności rzutującej na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu (wyrok SN z 14 stycznia 2004 r., V KK 121/03, Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach karnych 2004, poz. 106, s. 87-88). W dalszej kolejności Sąd zważył, iż przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu przyjmuje się koncepcję przedmiotowo - podmiotową czynu. Od strony przedmiotowej wchodzić będą w grę takie elementy, jak rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu, sposób działania sprawcy. Od strony podmiotowej z kolei należy uwzględnić takie elementy, jak umyślność bądź nieumyślność i różne jej odcienie: premedytacja bądź jej brak, dolus coloratus, dolus directus bądź eventualis, a ponadto pobudki, motywy i cele działania sprawcy (tak: A. Zoll - Materialne określenie przestępstwa, Prokuratura i Prawo 1997/2 str. 7 i n., R. Góral - Kodeks karny - praktyczny komentarz Warszawa 1998 r. str. 12 a także Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.01.1998 r. V KKN 39197 opublikowany w Prok. i Pr. O. 1998/6/1). Nie mają natomiast wpływu na stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu takie okoliczności, jak dotychczasowe życie sprawcy (w tym karalność), jego właściwości i warunki osobiste, trudna sytuacja materialna i rodzinna itp. Chociaż okoliczności te sąd uwzględnia przy wymiarze kary i orzekaniu środków karnych oraz stosowaniu probacji, to jednak nie w aspekcie oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 stycznia 1998 r. (II AKa 245/99, Biul. Prok. Apel. 1999, nr 8), wszystkie z wymienionych w art. 115 § 2 k. k. okoliczności związane są z czynem, jego stroną przedmiotową i podmiotową. Nie są to natomiast okoliczności dotyczące sprawcy (tak również: wyrok SN z dnia 19 października 2004 r., III KKN 355/04, LEX nr 14299).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd oceniając społeczną szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu miał na uwadze, że choć niewątpliwie działał on umyślnie w formie zamiaru bezpośredniego, to ostatecznie nie dokonał on zarzucanego mu przestępstwa i sam odstąpił od dalszego przełamywania zabezpieczenia. Sąd nie miał także na względzie, że wskutek powyższego czynu pokrzywdzony nie odniósł szkody w postaci kradzieży pieniędzy z sejfu, a jedynie ewentualną szkodę wynikłą z uszkodzenia mienia. Wobec powyższego, zdaniem Sądu, stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu nie był znaczny. Przez wzgląd na powyższe Sąd doszedł do przekonania, iż w niniejszej sprawie zaistniała konieczność modyfikacji kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu właśnie poprzez zakwalifikowanie go z art. 279 § 1 k. k. w zw. z art. 283 k. k.

W czasie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie zachodziły również żadne okoliczności wyłączające winę oskarżonego. Nie był on w szczególności ograniczony w możliwości rozpoznania znaczenia i konsekwencji swojego czynu przez chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy lub czasowe zaburzenie czynności psychicznych. W. S. (1) jest i już w trakcie popełnienia czynu był osobą dorosłą, a karalność czynu, jakiego się dopuścił jest w społeczeństwie dobrze znana. W inkryminowanym czasie nie zaszła także czasowa niepoczytalność oskarżonego.

Konfrontując ustalony stan faktyczny z przepisami ustawy, Sąd stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki do wydania wyroku skazującego. W punkcie I. sentencji wyroku za czyn z art. 279 § 1 k. k. w zw. z art. 283 k. k. Sąd skazał oskarżonego na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym.

Okolicznościami obciążającymi przy wymiarze kary była motywacja sprawcy, tj. chęć osiągnięcia łatwego i szybkiego zysku niepołączonego z wysiłkiem związanym z uczciwą pracą, jak również popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim oraz fakt wcześniejszej dwukrotnej karalności, w tym za przestępstwo podobne.

W ocenie Sądu, orzeczona kara ograniczenia wolności jest najtrafniejszym środkiem reakcji karnej, jaki można było zastosować wobec W. S. (1), albowiem w badanym przypadku możliwe jest zrealizowanie celów kary bez uciekania się do bezwarunkowej izolacji oskarżonego. Uwzględniając niski stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu oraz uznanie go za wypadek mniejszej wagi orzeczenie względem oskarżonego bezwzględnej kary pozbawienia wolności stanowiłoby sankcję nieadekwatnie surową i dolegliwą. Z kolei z uwagi na niskie dochody oskarżonego niecelowe było orzekanie kary grzywny, która z wysokim prawdopodobieństwem nie zostałaby uiszczona.

Wobec powyższego, Sąd orzekł wobec oskarżonego karę podlegającą realnemu wykonaniu, co nie zostanie ani społecznie ani przez oskarżonego odebrane jako faktyczne pozostawienie go bezkarnym. Kara ograniczenia wolność w ww. wymiarze z jednej strony umożliwi oskarżonemu realizację celów życiowych, tj. pracy i życia w społeczeństwie, mogących stanowić motywację do przejawiania zachowań zgodnych z prawem. Z drugiej strony - uświadomi oskarżonemu naganność jego postępowania i negatywne konsekwencje jego zachowania, a przy tym nie będzie karą nadmiernie surową. Sąd wyraża nadzieję, że poprzez nieodpłatną pracę na cele społeczne oskarżony zrozumie, jak nieopłacalne jest wchodzenie w konflikt z prawem, a ponadto że nałożona na oskarżonego kara uczyni zadość wymaganiom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W punkcie II. wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego W. S. (1) kwotę 944,64 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Kwota ta jest adekwatna do nakładu pracy obrońcy i mieści się w granicach określonych w rozporządzeniu przywołanym w tej części orzeczenia.

W oparciu o powołane w punkcie III. wyroku przepisy, uznając, iż sytuacja majątkowa oskarżonego nie pozwala mu na uiszczenie kosztów postępowania, Sąd zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych, przejmując je na rzecz Skarbu Państwa.