Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2016r.

Sąd Rejonowy Gdańsk- Południe w Gdańsku Wydział XII Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Agnieszka Rojewska

Protokolant: Anna Sokólska-Hanuszkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2016r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z wniosku I. M. S. (1)

z udziałem J. S.

o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku

postanawia:

oddalić wniosek

Z.

1.  odnotować i zakreślić w rep. Ns,

2.  przedłożyć z wpływem lub za 14 dni

Sygn. akt XII Ns 826/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawca I. S. złożył wniosek o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie w imieniu jego dzieci, M. i M. S. (2), oświadczenia o odrzuceniu spadku po zmarłym A. J.. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 14 lutego 2014 r. zmarł A. J., brat jego mamy. W dniu 26 marca 2014 r. I. S. odrzucił spadek po A. J.. W dniu 17 lipca 2014 r. wnioskodawca oraz jego żona - uczestniczka J. S. uzyskali od Sądu zgodę na odrzucenie spadku w imieniu ich dzieci, zaś w październiku stawili się u notariusza w celu podpisania oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci. Wówczas stwierdzili, że termin ustawowy na dokonanie tej czynności upłynął.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca A. J. zmarł w dniu 14 lutego 2014 r. w G.. W chwili śmierci był rozwiedziony. Spadkodawca miał dwoje dzieci – Ł. J. i M. J., którzy w dniu 1 marca 2014 r. odrzucili spadek po zmarłym ojcu.

Siostra spadkodawcy, W. S. w dniu 13 marca 2014 r. odrzuciła przypadający jej spadek po zmarłym bracie A. J..

W dniu 26 marca 2014 r. wnioskodawca I. S., syn W. S., odrzucił przypadający mu na mocy ustawy spadek po zmarłym wuju – A. J..

dowód : odpis skrócony aktu zgonu A. J. - k.5 akt Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku w sprawie XII Ns 1690/14, oświadczenie I. S. o odrzuceniu spadku - k. 4-5 akt Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku w sprawie XII Ns 884/14, protokół przyjęcia oświadczeń M. J. i Ł. J. o odrzuceniu spadku – k. 3-4 akt Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku w sprawie XII Ns 1690/14, oświadczenie W. S. o odrzuceniu spadku – k. 3-5 akt Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku w sprawie XII Ns 773/14

W dniu 9 kwietnia 2014 r. wnioskodawca I. S. wystąpił do Sądu Rejonowego dla Warszawy M. z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie w imieniu swych dzieci - małoletnich M. i M. S. (3) czynności prawnej przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletnich polegającej na odrzuceniu spadku po zmarłym A. J..

Postanowieniem z dnia 17 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. Wydział V Rodzinny i Nieletnich postanowił zezwolić na dokonanie czynności prawnej polegającej na złożeniu w imieniu małoletnich: M. S. (3), urodzonej (...) oraz M. S. (2), urodzonego (...) oświadczenia woli o odrzuceniu w całości spadku po A. J., zmarłym w dniu 14 lutego 2014 r. w G.. Do dokonania powyższej czynności Sąd upoważnił opiekunów prawnych małoletnich: ojca – I. M. S. (1) i matkę – J. S.. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 8 sierpnia 2014r.

dowód : wniosek – k. 2 akt sprawy V NSm 685/14 Sądu Rejonowego dla Warszawy M., postanowienie z dnia 17.07.2014 r. – k. 19 akt sprawy V NSm 685/14 Sądu Rejonowego dla Warszawy M.

W październiku 2014 r. wnioskodawca I. S. i uczestniczka J. S. udali się do notariusza celem złożenia w imieniu swych dzieci oświadczeń o odrzuceniu spadku po A. J.. Notariusz odmówił przyjęcia powyższych oświadczeń, informując, że upłynął już termin do dokonania tej czynności.

dowód : wyjaśnienia wnioskodawcy I. S. – k. 44-45 oraz nagranie rozprawy z dnia 20.10.2016 r. od minuty 02:03 do minuty 07:59, wyjaśnienia uczestniczki J. S. – k. 45 oraz nagranie rozprawy z dnia 20.10.2016 r. od minuty 07:59 do minuty 13:15

W związku z powyższym, wnioskodawca wystąpił w dniu 31 października 2014 r. do Sądu z wnioskiem o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie. Na rozprawie w dniu 16 lutego 2015 r. wnioskodawca I. S. oraz uczestniczka J. S. oświadczyli, że przypadający ich dzieciom, tj. M. S. (2) i M. S. (3) na podstawie ustawy spadek po A. J. zmarłym w dniu 14 lutego 2014 r. odrzucają w całości.

dowód : protokół rozprawy z dnia 16.02.2015r. - k.16

Sąd zważył, co następuje:

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone do akt niniejszej sprawy, w szczególności w postaci oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonych w formie aktu notarialnego. Dokumenty te nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności i rzetelności. Sąd oparł się również na wyjaśnieniach wnioskodawcy I. S. oraz uczestniczki J. S., które jako zgodne i wzajemnie się uzupełniające zostały przez Sąd uznane za w pełni wiarygodne.

Zdaniem Sądu, w świetle poczynionych w sprawie ustaleń, wniosek I. S. o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o odrzuceniu spadku nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż oświadczenie złożone przez wnioskodawcę I. S. oraz uczestniczkę J. S. o odrzuceniu w imieniu ich dzieci M. S. (2) i M. S. (3) spadku po A. J. zostało złożone w terminie, wniosek zaś w niniejszej sprawie jest przedwczesny.

Zgodnie z treścią art. 1015 § 1 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Stosownie do treści art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Wskazać jednak należy, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, które Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela, złożenie do sądu opiekuńczego przez przedstawiciela ustawowego małoletniego spadkobiercy wniosku o wydanie zezwolenia na złożenie w jego imieniu oświadczenia o odrzuceniu spadku przerywa bieg terminu przewidzianego w art. 1015 § 1 k.c. (por. postanowienie SN z dnia 28.05.2015 r., III CSK 352/14, OSNC 2016/5/63, postanowienie SN z dnia 24.09.2015 r., V CSK 686/14, LEX nr 1816581). Termin ten ulega przerwaniu na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. stosowanego w drodze analogii. Jak wskazał Sąd Najwyższy we wskazanym powyżej orzeczeniu z dnia 28.05.2015 r., „konieczność uzyskania zgody sądu na odrzucenie spadku przez osobę małoletnią oznacza istnienie przeszkody dla wykonania uprawnienia przewidzianego w art. 1015 § 1 k.c. Złożenie wniosku do sądu opiekuńczego jest czynnością przedsięwziętą przez przedstawiciela ustawowego małoletniego spadkobiercy bezpośrednio w celu uzyskania zgody sądu opiekuńczego umożliwiającej następnie skuteczne i ważne złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego spadkobiercy. Podjęcie zatem przez przedstawiciela ustawowego tej czynności powinno powodować podobne skutki, jak wszczęcie postępowania zmierzającego do uzyskania prejudykatu umożliwiającego dochodzenie roszczenia, a więc prowadzić do przerwy biegu terminu wskazanego w art. 1015 § 1 k.c.”

W niniejszej sprawie wnioskodawca I. S. odrzucił spadek po A. J. w imieniu własnym w dniu 26 marca 2014 r. Tego dnia rozpoczął swój bieg 6-miesięczny termin na złożenie oświadczenia w imieniu dzieci, które wskutek odrzucenia spadku przez I. S. znalazły się w kręgu spadkobierców ustawowych zmarłego A. J..

I. S. wystąpił z wnioskiem do sądu opiekuńczego o zezwolenie na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci w dniu 9 kwietnia 2014 r. Wówczas nastąpiło przerwanie biegu terminu, o którym mowa w art. 1015 § 1 k.c. Postanowienie wydane przez sąd opiekuńczy uprawomocniło się natomiast w dniu 8 sierpnia 2014 r., a zatem od tego dnia termin 6-miesięczny do złożenia oświadczenia w imieniu dzieci zaczął biec na nowo. Zgodnie bowiem z treścią art. 124 § 1 k.c stosowanym w drodze analogii, po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowania to nie zostanie zakończone (§ 2).

Z kolei z wnioskiem o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o odrzuceniu spadku wnioskodawca wystąpił w dniu 31 października 2014 r. W toku tego postępowania wnioskodawca I. S. oraz uczestniczka J. S. złożyli zgodne oświadczenie, że przypadający ich dzieciom tj. M. S. (2) i M. S. (3) na podstawie ustawy spadek po A. J. zmarłym w dniu 14 lutego 2014 r. odrzucają w całości.

Mając na względzie powyższe Sąd uznał, iż termin 6 –miesięczny, o którym mowa w art. 1015 § 1 k.c. na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich M. i M. S. (3) został zachowany. Od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu rodzinnego, tj. od dnia 8 sierpnia 2014 r. do dnia wszczęcia postępowania w sprawie niniejszej, podczas której nastąpiło złożenie omawianego oświadczenia upłynęły zaledwie niecałe 3 miesiące.

Dlatego też Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku z art. 1019 k.c. o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych nie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku we właściwym terminie.

W konsekwencji, Sąd na mocy art. 1019 k.c. a contrario, wniosek oddalił.