Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II K 281/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z 2016-12-22

Sygn. akt II K 281/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Czaplińska

Protokolant Anita Grunt

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Wiśniewskiego

po rozpoznaniu w dniach 31.08.2016 r., 14.12.2016 r. sprawy:

K. J. , urodzonego (...) w C.,

syna E. i M. z domu (...)

oskarżonego o to, że:

w dniu 26.11.2008 r. w G. w (...) Banku (...) SA przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez uzyskanie dla K. J. pożyczki bankowej w wysokości 50 000 złotych w obecności pracownika Banku inna ustalona osoba poświadczyła nieprawdę poprzez sporządzenie dokumentu - zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach K. J. w firmie (...) ul. (...) w R., które K. J. przedłożył w w/w Banku wyłudzając w ten sposób pożyczkę bankową w wysokości 50 000 złotych, wprowadzając w ten sposób przedstawiciela banku w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się warunków umowy,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k.

I.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. oskarżonego K. J. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, czyn ten kwalifikuje z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. i za to przy zastosowaniu art. 11 § 3 k. k. na podstawie art. 286 § 1 k. k. w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k. k. skazuje go na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych po 20 (dwadzieścia) złotych każda;

II.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k. k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k. k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 4 (czterech) lat tytułem próby;

III.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 72 § 2 k. k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody w ½ części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) S. A. kwoty 25.000 (dwudziestu pięciu tysięcy) złotych w terminie 3 (trzech) lat od uprawomocnienia wyroku;

IV.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 63 § 1 k. k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 31 lipca 2009 r., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny;

V.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r., nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami) oraz § 11 ust. 2 pkt 3, § 17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. D. kwotę 723,24 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

VI.  na podstawie art. 626 § 1 k. p. k., art. 627 k. p. k. oraz art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 1.353,24 złotych, w tym wymierza mu opłatę w kwocie 580 złotych.

Sygn. akt II K 281/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. P. od 12 lutego 2008 roku do maja 2009 roku formalnie prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w miejscowości R., ulica (...); REGON: (...). Osobą faktycznie zarządzającą tym przedsiębiorstwem był w tym czasie B. O..

Dowód: kopia zaświadczenia o dokonaniu wpisu w ewidencji działalności gospodarczej – k. 267 akt II K 901/13,

kopia zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON – k. 268 akt II K 901/13,

zeznania H. P. – k. 1529-1530, k. 1877 akt II K 901/13

K. J. pod koniec 2008 roku znajdował się w trudnej sytuacji majątkowej. W związku z tym postanowił nawiązać kontakt ze swoim kolegą M. R., pseudonim (...) i za jego pośrednictwem spotkał się z B. O.. W trakcie spotkania w listopadzie 2008 r. oskarżony wyraził wolę zarobienia pieniędzy. B. O. zaproponował mu wówczas układ polegający na tym, iż w podanym przez niego banku (...) miał wziąć kredyt gotówkowy w kwocie 50.000,00 zł (z faktycznym przeznaczeniem dla B. O.) i z tego tytułu miał otrzymać 1.500,00 zł. Oskarżony wyraził na powyższe zgodę.

Dowód: zeznania B. O. – k. 232, k. 235-238, k. 240-249, k. 251, k. 256-257, k. 263-265, k. 277-278,

wyjaśnienia K. J. – k. 13-14

K. J. w dniu 25 listopada 2008 roku stawił się w banku (...) S.A. z siedzibą w W. w Oddziale Operacyjnym w G., przy ulicy (...). Oskarżony złożył wówczas wniosek o kredyt gotówkowy w kwocie 50.000,00 zł. Składając przedmiotowy wniosek przedłożył swój dowód osobisty oraz dokument w postaci zaświadczenia pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach, który został uprzednio sporządzony przez B. O.. Zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach było niezbędnym warunkiem rozpatrzenia wniosku o kredyt gotówkowy. Zgodnie z treścią tego dokumentu K. J. był zatrudniony w firmie (...) ul. (...) w R. (NIP (...), REGON (...)) od dnia 1 kwietnia 2008 r. na stanowisku mechanik pojazdów TIR; na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony. W treści wskazanego dokumentu podano, iż średnie miesięczne wynagrodzenie netto z ostatnich trzech miesięcy wynosiło 5024,72 zł. Na dokumencie zawarto odbitkę pieczątki firmy (...) oraz podpis o treści (...).

W rzeczywistości, w inkryminowanym czasie K. J. nie był nigdzie zatrudniony, w szczególności nie był pracownikiem firmy (...) z siedzibą w miejscowości R., ulica (...).

W dniu 26 listopada 2008 r. w rozmowie telefonicznej z B. O. pracownik banku uzyskał potwierdzenie, iż K. J. jest zatrudniony w (...) ul. (...) w R..

Bank przeprowadził weryfikację danych i dokonał oceny zdolności kredytowej K. J.. W dniu 26 listopada 2008 r wydana została pozytywna decyzja kredytowa.

Tego samego dnia w banku (...) S.A. z siedzibą w W. Oddział w G. przy ulicy (...) K. J. zawarł umowę nr (...) kredytu gotówkowego w złotych. Zgodnie z jej treścią, bank udzielił oskarżonemu kredytu gotówkowego w kwocie 50.000,00 zł. Wysokość miesięcznej stałej raty ustalono na kwotę 1.229,23 zł. Spłata kredytu wraz z należnymi odsetkami miała następować w formie obciążenia należną kwotą kredytu i odsetek w terminach płatności konta osobistego kredytobiorcy prowadzonego w Banku (...) do wysokości wolnych środków. Termin płatności pierwszej raty przypadał na dzień 26 grudnia 2008 r.

Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 26 listopada 2008 r. po potrąceniu opłaty przygotowawczej w kwocie 1.500,00 zł, dokonał przelewu kwoty 48.500,00 zł na rachunek bankowy oskarżonego, który został otwarty w dniu wypłaty kredytu.

K. J. w dniu 26 listopada 2008 r. po otrzymaniu kredytu pobrał z banku gotówkę w kwocie 48.500,00 zł, po czym przekazał ją B. O.. W związku z uprzednim porozumieniem, oskarżony otrzymał wówczas kwotę 1.500,00 zł.

W dniu 3 lutego 2009 r. B. O., w kasie Banku, na rachunek bankowy K. J. dokonał wpłaty kwoty 250,00 zł. Została ona zaliczona na poczet kosztów upomnienia (15,00 zł); wymagalnych odsetek (218,85 zł); odsetek karnych (16,15 zł). K. J. nie interesował się zaciągniętym zobowiązaniem; nie dokonał żadnej płatności, ani nie zasilił konta bankowego prowadzonego przez bank (...) S.A. z siedzibą w W..

Dowód: kopia dowodu osobistego – k. 179 akt II K 901/13 – k. 17,

zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach – k. 178 akt II K 901/13 (kopia k. 18),

informacja wnioskodawcy do wniosku o udzielenie kredytu – k. 171-172 akt II K 901/13 (kopia - k. 19-20),

oświadczenie wnioskodawcy z dnia 26 listopada 2008 r. – k. 173 akt II K 901/13 (kopia - k. 21),

wniosek o udzielenie kredytu – k. 175-177 akt II K 901/13 (kopia - k. 23-25),

raport kredytowy – k. 159-161 akt II K 901/13 (kopia - k. 26-28),

kopia umowy z dnia 26 listopada 2008 roku – k. 29-32,

oświadczenie o poddaniu się egzekucji zapłaty – k. 33,

decyzja kredytowa z dnia 26 listopada 2008 roku – k. 35,

historia rachunku bankowego – k. 36,

harmonogram spłaty kredytu – k. 157-158 akt II K 901/13,

dowód wpłaty z dnia 3 lutego 2009 r. – k. 216 akt II K 901/13,

zeznania świadka M. Z. – k. 61-61v, k. 1551 akt II K 901/13,

zeznania B. O. – k. 232, k. 235-238, k. 240-249, k. 251, k. 256-257, k. 263-265, k. 277-278,

wyjaśnienia K. J. – k. 13-14

Bank (...) S.A. Oddział Operacyjny w G. pismem z dnia 12 maja 2009 r. zwrócił się do K. J. z ostatecznym wezwaniem do zapłaty, wskazując na wymagalne zadłużenie wobec banku, które na wspomniany dzień wynosiło łącznie 6.143,57 złotych. Bank wyznaczył kredytobiorcy termin 7 dni na spłatę przedstawionego zadłużenia. W treści wezwania podano, iż w przypadku braku zapłaty pismo należy traktować jako wypowiedzenie przez bank umowy rachunku bankowego/kredytu z zachowaniem 30 - dniowego terminu wypowiedzenia. Powyższe oznaczało, że kredytobiorca będzie zobowiązany do jednorazowej spłaty całej kwoty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i opłatami za wezwania do zapłaty.

Dowód: pismo Banku (...) S.A. Oddział Operacyjny w G. z dnia 12 maja 2009 roku – k. 147-147v akt II K 901/13

K. J. przesłuchany w charakterze podejrzanego w dniu 31 lipca 2009 r. (k. 13-14) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz złożył wyjaśnienia. Wskazał, że za pośrednictwem M. R.pseudonim (...), nawiązał kontakt z osobą o imieniu B.. Wyjaśnił, że sam skontaktował się z M. R.. Dodał, że potrzebował gotówki. M. R. umożliwił mu kontakt z B.. Stwierdził, że spotkał się z B. w parku w B., on był sam; oskarżony przyjechał zaś wspólnie z Ł. P., pseudonim (...) – kolegą M. R.. Podał, że Ł. P. po prostu jechał z nim samochodem. Sprostował, że w parku był z nim M. R.. R. był obecny na tym spotkaniu. Wyjaśnił, że przypomniał sobie, że P. wiózł go do banku. Tłumaczył, że w trakcie spotkania w parku zapytał, czy mógłby dostać jakąś „kasę”. Podał, że O. przyznał, że jak zgodzi się na układ – wzięcie na siebie kredytu w kwocie 50.000,00 zł, to dostanie z tego jakąś część. Wyjaśnił, że miał otrzymać i dostał 1.500,00 zł. Pieniądze otrzymał po uzyskaniu kredytu. Podał, że B. O. wiedział, gdzie jechali, to on wybrał bank. Wskazał, że podpisał w banku wszystkie rzeczy. W tym czasie miał tylko jeden dokument ze zdjęciem – dowód osobisty nowego typu. B. O. robił mu zdjęcia i chciał wyrobić jeszcze jakiś dokument. Wyjaśnił, że w trakcie spotkania w parku uzgodnili jedynie, że on weźmie ten kredyt. Odbyło się też drugie spotkanie, podczas którego B. O. robił mu zdjęcia. Wskazał, że po upływie około tygodnia pojechali do banku w G.; nie kojarzył nazwy. Pamiętał kwotę 50.000,00 zł. Wskazał, że od razu dostał gotówkę na miejscu. W banku wszystko podpisał. Stwierdził, że nikt go nie pytał o zatrudnienie. Tłumaczył, że wszystkie dokumenty miał przygotowane B. O.. Podał, że całą gotówkę przekazał po wyjściu z banku. Wskazał, że nikt nie był obecny przy przekazywaniu, ale musiał to widzieć P.. Oświadczył, że otrzymał wówczas kwotę 1.500,00 zł. Wyjaśnił, że B. O. nie informował go, że wypisał jakieś „lewe kwity”. Podał, że w tym czasie nigdzie nie pracował. Nigdy nie pracował dla firmy (...). Tłumaczył, że B. O. nie mówił mu po co mu te pieniądze. Wspominał coś o tirach i samochodach ciężarowych. Wskazał, że B. O. mówił, że będzie to spłacał. Wyjaśnił, że przekazał mu wszystkie papiery. Podał, że być może przychodziła do niego korespondencja w związku z tym kredytem. Wskazał, że jej nie czytał. Wiedział, że B. O. ma to spłacić. Tłumaczył, że nie interesował się tym kredytem. Wyjaśnił, że po zawarciu tej umowy B. O. nie nawiązywał z nim kontaktu. Oświadczył, że żałuje tego, co się stało. Wyraził wolę dobrowolnego poddania się karze.

wyjaśnienia K. J. – k. 13-14

Oskarżony był uprzednio karany sądownie. Sąd Rejonowy w Chojnicach prawomocnym wyrokiem z dnia 20 stycznia 2009 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt VI K 347/08, uznał K. J. za winnego czynów stanowiących ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k. k. Sąd Rejonowy w Chojnicach postanowieniem z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie VI K 347/08 zarządził wobec K. J. wykonanie kary 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 20 stycznia 2009 r., sygnatura akt VI K 347/08.

Dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 20 stycznia 2009 r., sygnatura akt VI K 347/08 – k. 1199-1200 akt II K 901/13 (kopia - k. 39-41),

odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 28 grudnia 2010 r., sygnatura akt VI K 347/08 – k. 1477 akt II K 901/13 (kopia - k. 42),

informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego – k. 267-268

Sąd zważył, co następuje:

Zebrany materiał dowodowy nie pozostawiał wątpliwości co do winy i sprawstwa oskarżonego.

Na wstępie należy wskazać, iż istotne znaczenie dla oceny odpowiedzialności karnej K. J. miały jedynie dowody szczegółowo wymienione w pierwszej części uzasadnienia – ustaleniach stanu faktycznego sprawy, albowiem zasadniczo tylko one odnosiły się do zdarzenia z dnia 26 listopada 2008 r.

Odpisy orzeczeń sądowych oraz informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego pozwoliły na ustalenie danych o karalności oskarżonego. Powołane dokumenty to dokumenty urzędowe, sporządzone przez uprawnione do tego podmioty, w zakresie ich kompetencji i w prawem przepisanej formie. Ich autentyczność ani prawdziwość treści nie była przez strony kwestionowana. Dlatego stanowią one obiektywne dowody stwierdzonych nimi okoliczności. Analogicznie należało ocenić protokół zatrzymania osoby (k. 91-91v akt II K 901/13).

Odnosząc się do dokumentów w postaci kopii zaświadczenia o dokonaniu wpisu w ewidencji działalności gospodarczej (k. 267 akt II K 901/13) oraz kopii zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON (k. 268 akt II K 901/13), należy na wstępie wskazać, iż nie budziło wątpliwości Sądu, iż zgromadzone kserokopie stanowią wierne odzwierciedlenie pierwowzorów. Autentyczność tych dokumentów nie była przedmiotem zarzutu. W konsekwencji, na tej podstawie ustalono dane dotyczące działalności gospodarczej prowadzonej przez H. P.. Wymieniona osoba przyznała, iż formalnie była przedsiębiorcą. Niemniej, jak wynika z jej relacji, faktycznie była jedynie figurantem.

Przechodząc do oceny wiarygodności zawartych w aktach sprawy dokumentów prywatnych - związanych z procedurą udzielenia kredytu K. J., stwierdzić należało, iż nie budził wątpliwości sam fakt ich sporządzenia oraz zawarcie w nich danych (treści) określonego rodzaju. Wspomniana dokumentacja pochodziła od pokrzywdzonego banku. Bezspornie sporządzone kserokopie stanowiły wierne odzwierciedlenie pierwowzorów. Prawdziwość niektórych treści podlegać jednak musiała odrębnej ocenie. Jak wynika bowiem z ustalonego stanu faktycznego, w inkryminowanym czasie K. J. nie był nigdzie zatrudniony, w szczególności nie był pracownikiem firmy (...) z siedzibą w miejscowości R., ulica (...). (wyjaśnienia oskarżonego - k. 14, zeznania B. O. - k. 232). Kluczowy dokument z punktu widzenia decyzji o udzieleniu kredytu, to jest zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach, został sporządzony przez B. O. (k. 232), który poświadczył w nim nieprawdę. W związku z tym, wszelkie dokumenty wskazujące na rzekomy fakt takiego zatrudnienia oskarżonego w tym przedsiębiorstwie były w tym zakresie niewiarygodne.

Bezsporny był natomiast fakt, iż oskarżony w dniu 25 listopada 2008 r. stawił się w Banku (...) S.A. Oddział w G., przy ulicy (...), gdzie złożył wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego w kwocie 50.000,00 zł. Potwierdził to świadek M. Z.. Wynika to również z wyjaśnień oskarżonego, który przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W konsekwencji, co do zasady (poza danymi na temat zatrudnienia K. J.), brak było podstaw do kwestionowania sporządzonej dokumentacji na okoliczność przebiegu i czynności bankowych podejmowanych w związku z realizacją złożonego wniosku o kredyt gotówkowy – a w konsekwencji dotyczącej zawarcia umowy kredytowej.

Dokument w postaci historii rachunku bankowego, którego posiadaczem był K. J. (k. 36), nie pozostawiał wątpliwości, iż w dniu 26 listopada 2008 r. bank uruchomił kwotę kredytu (pomniejszoną o opłatę przygotowawczą). Treść tego raportu wskazuje również, iż w tym samym dniu oskarżony dokonał wypłaty gotówki w kwocie 48.500,00 zł. Na tej podstawie możliwe było również ustalenie, iż oskarżony nie dokonał żadnej płatności na poczet zaciągniętego zobowiązania; nie zasilił posiadanego konta żadną wpłatą. Korespondowało to z wyjaśnieniami K. J.. Treść wynikająca z tego dokumentu nie pozostawiała również wątpliwości co do przeprowadzonych operacji – w tym sposobu zaliczenia przez bank kwoty wpłaconej przez B. O..

Na uwzględnienie zasługiwał dowód wpłaty z dnia 3 lutego 2009 r. (k. 216 akt II K 901/13), albowiem jego treść korespondowała z historią rachunku bankowego, którego posiadaczem był oskarżony. B. O. przyznał, iż to on dokonał tej transakcji.

Sąd w całości uwzględnił pismo Banku (...) S.A. Oddział Operacyjny w G. z dnia 12 maja 2009 roku (k. 147-147v akt II K 901/13), stanowiące ostateczne wezwanie do zapłaty, pod rygorem wypowiedzenia umowy rachunku bankowego/kredytu. Oskarżony przyznał, iż być może otrzymał jakąś korespondencję z banku. Wskazał, że jej nie czytał. Tłumaczył, że nie interesował się tym kredytem. Korespondowało to z treścią historii rachunku bankowego, którego posiadaczem był oskarżony. Nie ulega zatem wątpliwości, iż K. J. nie uregulował ciążącego na nim zobowiązania.

Odnosząc się do zeznań świadka H. P. (k. 1529-1530, k. 1877 akt II K 901/13), z punktu widzenia przedmiotowej sprawy, istotne znaczenie miały tylko twierdzenia dotyczące prowadzonej przez świadka działalności gospodarczej oraz znajomości z B. O.. Kopie dokumentów rejestrowych wskazywały wprost na fakt, iż H. P. formalnie była przedsiębiorcą. Treść jej zeznań wskazywała jednak, iż była ona figurantem, a faktyczną działalność pod jej firmą prowadził B. O.. Korespondowało to z zeznaniami wyżej wymienionego, iż to on sporządził na rzecz K. J. zaświadczenie o zatrudnieniu w (...) z siedzibą w miejscowości R. (k. 232). W tym zakresie należało mieć na względzie, iż przy sporządzaniu tego dokumentu posłużono się pieczątką firmową tego przedsiębiorstwa.

Sąd uwzględnił zeznania świadka M. Z. (k. 61-61v, k. 1551 akt II K 901/13). Wymieniona osoba była zatrudniona na stanowisku dyrektora Oddziału Operacyjnego (...) w G. przy ulicy (...). Świadek wskazał, iż K. J. w dnu 25 listopada 2008 r. stawił się w przedmiotowym oddziale, gdzie złożył wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego w kwocie 50.000,00 zł. M. Z. wskazał, jakie dokumenty zostały przedłożone przez oskarżonego. Świadek wskazał na warunki zawartej umowy. Korespondowało to z treścią zgromadzonej dokumentacji. Świadek dodał, że kwestia zatrudnienia została potwierdzona w toku rozmowy telefonicznej z B. O.. Znalazło to potwierdzenie w adnotacji pracownika banku sporządzonej na wspomnianym zaświadczeniu o zatrudnieniu i zarobkach. Świadek zwrócił uwagę, iż jedyną wpłatą na poczet udzielonego kredytu była kwota 250,00 zł wpłacona przez B. O., co wynikało również z przedłożonej historii rachunku bankowego.

Przechodząc do oceny wiarygodności zeznań B. O. (k. 232, k. 235-238, k. 240-249, k. 251, k. 256-257, k. 263-265, k. 277-278), należy na wstępie wskazać, iż znaczenie przypisano jedynie twierdzeniom, które odnosiły się do oceny odpowiedzialności karnej K. J.. W związku z tym, na szczególną uwagę zasługiwały zeznania z dnia 17 września 2009 r. (k. 232), w trakcie których B. O. przyznał, iż za pośrednictwem K. J. wyłudził kwotę 50.000,00 zł; przyznał, że sam wypisał zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach dla w/w osoby. Dodał, że K. J. nigdy dla niego nie pracował; nie zatrudniał go w tej firmie. Powyższe znalazło potwierdzenie w treści wyjaśnień oskarżonego. Odnosząc się do zeznań z dnia 12 listopada 2009 r., znaczenie miał fragment, w którym B. O. przyznał, iż był w banku (...) w listopadzie 2008 r. (k. 236-237). Korespondowało to z relacją oskarżonego, który wskazał, iż tego dnia przekazał mu podjętą z banku gotówkę. Pozostałe zeznania nie dotyczyły przedmiotu niniejszego postępowania.

Mając na uwadze powyższe, w przeważającej części na uwzględnienie zasługiwały wyjaśnienia K. J. (k. 13-14). Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania twierdzeń oskarżonego w zakresie opisu okoliczności, w jakich doszło do spotkania z B. O.. Tłumaczenia, iż oskarżony znajdował się w trudnej sytuacji finansowej korespondowały z jego zachowaniem, w tym wyrażeniem zgody na wzięcie kredytu, pomimo realnego braku możliwości na uregulowanie tej należności – z porozumieniem co do otrzymania od B. O. kwoty 1.500,00 zł. Zważywszy, iż B. O. przyznał, że to on sporządził na rzecz K. J. przedmiotowe zaświadczenie o zatrudnieniu, nie budziło wątpliwości, iż w/w mężczyźni utrzymywali ze sobą faktyczny kontakt. Sąd dał wiarę twierdzeniom oskarżonego, iż to B. O. był inicjatorem tego zdarzenia, albowiem w tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego były spójne. K. J. konsekwentnie wskazywał, iż to B. O. zaproponował mu przedmiotowy układ; wybrał określony bank; sporządził wymagane dokumenty i odebrał całość uzyskanego kredytu. Mając na uwadze treść zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji bankowej oraz zeznania świadka M. Z., wiarygodne okazały się wyjaśnienia oskarżonego, iż to on podpisał te dokumenty bankowe. Na uwzględnienie zasługiwały twierdzenia oskarżonego, iż otrzymał pieniądze z banku. Dokument w postaci historii rachunku bankowego, którego posiadaczem był oskarżony, wskazywał, iż K. J. wypłacił gotówkę w kwocie 48.500,00 zł. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wyjaśnień oskarżonego, iż całą otrzymaną kwotę przekazał B. O. i za to otrzymał 1.500,00 zł, albowiem korespondowało to z jego wcześniejszymi wyjaśnieniami, w tym z opisem zawartego porozumienia. Za nieprzekonujące uznano wyjaśnienia, iż B. O. nie informował oskarżonego, że wypisał „jakieś lewe kwity”. Zauważyć bowiem należy, iż oskarżony sam przyznał, że w tym czasie nigdzie nie pracował. W związku z tym musiał zdawać sobie sprawę, iż wystawione na jego rzecz zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach poświadcza nieprawdę. Zważywszy na zachowanie B. O., w który poza jednorazową wpłatą kwoty 250,00 zł nie dokonał żadnych innych płatności, nie sposób było dać wiary oskarżonemu, jakoby miało istnieć porozumienie co do tego, iż to B. O. miał spłacać zaciągnięte przez oskarżonego zobowiązanie. Za wiarygodne uznano twierdzenia, iż oskarżony nie interesował przedmiotowym kredytem, albowiem znalazło to potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji, w postaci pisemnego wezwania do zapłaty oraz zeznaniach świadka M. Z..

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił zatem na uznanie K. J. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, kwalifikowanego z art. 286 § 1 k. k. w zb. z art. 297 § 1 k. k. w zb. z art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k.

Wskazać należy, iż przestępstwo oszustwa, określone w art. 286 § 1 k. k., polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem m.in. przez wprowadzenie w błąd. Wprowadzenie w błąd z kolei to wytworzenie w świadomości innej osoby fałszywego obrazu pewnego wycinka rzeczywistości. Środkiem użytym do wprowadzenia w błąd może być np. słowo, pismo, fałszywe narzędzie lub urządzenie. Przy czym błąd musi dotyczyć tzw. istotnych okoliczności, które mogą mieć wpływ na podjęcie przez osobę oszukiwaną decyzji rozporządzenia mieniem. Wystarczające jest przy tym ustalenie jakiegokolwiek działania, które może spowodować błędne wyobrażenie o rzeczywistości u osoby rozporządzającej mieniem (postanowienie SN z dnia 26 czerwca 2003 r., V KK 324/2002, LexisNexis nr (...)). Oszustwo jest przestępstwem materialnym, którego skutkiem jest niekorzystne rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonego. Powstanie szkody w mieniu nie jest koniecznym warunkiem do przyjęcia, że doszło do tak pojmowanego niekorzystnego rozporządzenia (wyrok SN z 30 sierpnia 2000 r., V KKN 267/2000, LexisNexis nr (...)). Niekorzystne rozporządzenie mieniem nie musi pozostawać w związku z osiągnięciem przez sprawcę korzyści majątkowej. Osiągnięcie korzyści nie należy do znamion przestępstwa oszustwa. Przestępstwo oszustwa określone w art. 286 § 1 k. k. jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Charakterystyczny dla strony podmiotowej tego przestępstwa zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu. Przypisanie przestępstwa z art. 286 § 1 k. k. wiąże się z wykazaniem, że sprawca obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd innej osoby oraz to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (postanowienie SN z dnia 4 stycznia 2011 r., III KK 181/2010, LexisNexis nr (...)). Korzyścią majątkową, stanowiącą cel działania sprawcy przestępstwa z art. 286 § 1 k. k., jest ogólne polepszenie sytuacji majątkowej, co może polegać na zwiększeniu aktywów lub zmniejszeniu pasywów. W związku z tym treść celu sprawcy, jako znamię wartościujące, może być wypełniona różnymi określeniami odnoszącymi się do sytuacji majątkowej sprawcy (lub innej osoby) (wyrok SA w Warszawie z dnia 4 października 2013 r., II AKa 280/13, LEX nr 1381570). Pamiętać również należy, iż zgodnie z art. 115 § 4 k. k., korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego.

Zgodnie z art. 297 § 1 k. k. (w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu), podlega karze, kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi - kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia. Czynność sprawczą art. 297 ustawodawca określił za pomocą czasownika „przedkłada”, pod pojęciem którego należy rozumieć wszelkie działania polegające na składaniu dokumentów lub pisemnych oświadczeń, oddawaniu ich do przejrzenia lub oceny, a także inne formy występowania z dokumentarni lub oświadczeniami w stosunku do osoby lub organu. Art. 297 § 1 k. k. nie jest przepisem szczególnym wobec art. 286 § 1 i nie przewiduje skutku w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem, czego wymaga art. 286 § 1 k. k. (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 23 maja 2013 r., II AKa 63/2013, LexPolonica nr 7392889).

Przestępstwo określone w art. 270 § 1 k. k. penalizuje natomiast fałszerstwo materialne dokumentu. W orzecznictwie podkreśla się, że z podrobieniem dokumentu mamy do czynienia, gdy nie pochodzi od tej osoby, w imieniu której został sporządzony. W istocie chodzi więc o nadanie jakiemuś przedmiotowi pozorów dokumentu w celu wywołania wrażenia, że zawarta w nim treść pochodzi od wymienionego w nim wystawcy (wyrok SN z dnia 27 listopada 2000 roku, III KKN 233/98, Orz. Prok. i Pr. 2001, nr 5, poz. 4). Należy dodać, że podrobieniem będzie spreparowanie dokumentu w imieniu osoby istniejącej lub fikcyjnej, a nawet podpisanie autentycznego dokumentu cudzym nazwiskiem, chociażby za zgodą osoby zainteresowanej (wyrok SN z dnia 25 października 1979 r., II KR 10/79, OSNPG 1980, nr 11, poz. 127). Zarówno podrobienie, jak i przerobienie dokumentu musi być dokonane przez sprawcę w celu użycia dokumentu za autentyczny, co jest realizowane także wtedy, gdy celem działania sprawcy jest użycie dokumentu nie przez niego samego, lecz przez inną osobę (uchwała SN z dnia 17 marca 2005 r., I KZP 2/05, OSNKW 2005/3/25). Przestępstwo z art. 270 § 1 k. k. in principio ma charakter kierunkowy. Do zespołu jego znamion należy działanie "w celu użycia (dokumentu) za autentyczny". Może być zatem popełnione wyłącznie w zamiarze bezpośrednim.

Zgodnie zaś z art. 11 § 2 k. k., jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.

Jednocześnie w tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 18 § 1 k. k., odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, ale także ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu. Współsprawstwo zachodzi, gdy dwie lub więcej osób, działając w porozumieniu, wspólnie dokonują czynu zabronionego. Warunkiem sine qua non współsprawstwa jest istnienie porozumienia, które musi nastąpić przed lub w trakcie realizacji czynu zabronionego, przy czym jego forma jest dowolna, a istotę wyczerpuje uzgodnienie popełnienia wspólnie przestępstwa. (Andrzej Marek, Kodeks karny. Komentarz. LEX, 2010). Z istoty współsprawstwa wynika, że każdy ze współsprawców ponosi odpowiedzialność za całość uzgodnionego przestępstwa, a więc także w tej jego części, w której znamiona czynu zabronionego zostały zrealizowane zachowaniem innego lub innych współsprawców (postanowienie SN z dnia 1 marca 2005 r., III KK 249/04, OSNKW 2005/7-8/63). Do przyjęcia współsprawstwa nie jest konieczne "własnoręczne" realizowanie znamion czynu zabronionego, gdyż decyduje wspólne popełnienie przestępstwa według uzgodnionego podziału ról (wyrok SN z dnia 19 czerwca 1978 r., I KR 120/78, OSNKW 1978/10/110).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż w oparciu o wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego ustalono, że w związku z trudną sytuacją majątkową, K. J. postanowił skontaktować się z B. O., który zaproponował mu układ – wzięcie kredytu w kwocie 50.000,00 zł (z faktycznym przeznaczeniem dla B. O.) i z tego tytułu zarobek w wysokości 1.500,00 zł. Powyższe w jednoznaczny sposób wskazuje, iż oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. W ramach tego porozumienia, B. O. poświadczył nieprawdę poprzez sporządzenie dokumentu - zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach K. J. w firmie (...) ul. (...) w R., który to dokument miał istotne znaczenie dla procedury udzielenia kredytu. K. J. stawił się w Banku (...) S.A. Oddział w G., gdzie złożył wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego. Oskarżony przedłożył wówczas przedmiotowe zaświadczenie. Wiedział. iż poświadczono w nim nieprawdę, albowiem w tym czasie nie był nigdzie zatrudniony. K. J. wprowadził w ten sposób przedstawiciela banku w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się warunków umowy. Procedura udzielenia kredytu związana jest bowiem przede wszystkim z oceną zdolności kredytowej klienta (możliwości terminowej spłaty kredytu). Przedłożenie poświadczającego nieprawdę zaświadczenia spowodowało wytworzenie fałszywego obrazu wycinka rzeczywistości – co do korzystnej sytuacji majątkowej i woli spłaty kredytu. Zaznaczenia wymaga, iż w ramach zawartego porozumienia, B. O. w rozmowie telefonicznej z pracownikiem banku potwierdził, że K. J. jest zatrudniony w przedmiotowym przedsiębiorstwie, co umożliwiło kontynuowanie procedury zmierzającej do zawarcia umowy. Oskarżony niewątpliwie miał na celu doprowadzenie banku do niekorzystnego rozporządzenia swym majątkiem poprzez udzielenie kredytu osobie, która nie miała (co zostało przyznane – w związku z brakiem zatrudnienia) możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania. Należy podkreślić, iż niekorzystne rozporządzenie mieniem własnym lub cudzym w myśl art. 286 § 1 k. k. może polegać także na zaistnieniu stanu zagrożenia spłaty kredytu i uzyskania odsetek w wyniku jego niedostatecznego zabezpieczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 lipca 2013 r., II AKa 223/13, KZS 2010/10/86). Ostatecznie doszło do zawarcia umowy kredytowej z dnia 26 listopada 2008 roku i niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000,00 zł – jako wysokość udzielonego kredytu, Podkreślić bowiem należy, iż pomniejszenie przelewu o kwotę 1.500,00 zł było wynikiem umowy i ustalenia, że opłata przygotowawcza zostanie potrącona w ten właśnie sposób.

Odnosząc się do wpłaty dokonanej przez B. O., nie może budzić wątpliwości fakt, iż był to jednorazowy akt, który w żaden sposób nie podważał ustaleń o przestępczym charakterze zdarzenia z udziałem K. J.. Wpłacona kwota 250,00 zł została zaliczona na poczet kosztów upomnienia (15,00 zł); wymagalnych odsetek (218,85 zł) i odsetek karnych (16,15 zł). Nie wpłynęła ona zatem na obniżenie zobowiązania w zakresie należności głównej (kwoty kredytu). Zaznaczenia wymaga również, iż wpłata została dokonana w dniu 3 lutego 2009 r., a więc po upływie terminu płatności pierwszych dwóch rat. Mając na uwadze powyższe, nie sposób uznać, aby B. O. miał zamiar spłaty tego zobowiązania za K. J..

Nie ulegało przy tym wątpliwości, iż K. J. dopuścił się przypisanego mu czynu w warunkach współsprawstwa (art. 18 k. k.). Materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, iż pomiędzy oskarżonym a B. O. zaistniało przestępcze porozumienie, które K. J. aprobował jako całość. Działał bowiem w zamiarze przedłożenia poświadczającego nieprawdę zaświadczenia sporządzonego przez B. O., w celu uzyskania dla tej osoby pieniędzy pochodzących z kredytu gotówkowego - po uprzednim wprowadzeniu pracownika banku w błąd.

Sąd nie znalazł podstaw do stwierdzenia, iż w czasie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu, zachodziła jakakolwiek okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie zachodziły również żadne okoliczności wyłączające winę K. J.. Oskarżony naruszył przepisy obowiązującego prawa, zdając sobie sprawę z ich treści i zagrożenia karnego, jakie niesie zachowanie w opisanym kształcie – wspominane przestępstwa to przestępstwa pospolite, których karalność jest w społeczeństwie powszechnie znana. Oskarżony jest całkowicie zdolny do poniesienia odpowiedzialności karnej za czyn, którego się dopuścił. Oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim. Sąd wziął pod uwagę, iż wstąpienie na drogę przestępstwa było wynikiem trudnej sytuacji majątkowej K. J.. Stopień zawinienia oskarżonego należało zatem ocenić jako średni.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd miał na uwadze dyrektywy wymienione w art. 115 § 2 k. k. Przepis art. 286 § 1 k. k. znajduje się w grupie przepisów chroniących własność, a więc wartość istotną, jaka powinna podlegać ochronie przez państwo, wartość podlegającą również ochronie konstytucyjnej. Przedmiotem ochrony w art. 297 § 1 k. k. jest w szczególności zabezpieczenie prawidłowości i rzetelności w zakresie przyznawania i wykorzystywania kredytów. Przedmiotem ochrony, do którego odnosi się natomiast przestępstwo z art. 270 k. k., jest bezpośrednio wiarygodność dokumentów, a w następstwie pewność obrotu prawnego. Oskarżony dopuścił się przestępstwa oszustwa poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd – co stanowi najbardziej wyrafinowany sposób popełnienia tego przestępstwa. Oskarżony, działając wspólnie z B. O., dokładnie zaplanował popełnienie przestępstwa i przygotował się do jego popełnienia, tym samym działał z premedytacją. Oskarżony zdając sobie sprawę z treści posiadanego przez siebie zaświadczenia, postanowił przekazać je pracownikowi banku – celem włączenia go do procedury kredytowej. Oskarżony celowo, świadomie wytworzył mylne wyobrażenie u pracownika pokrzywdzonego banku o swojej sytuacji majątkowej i woli spłaty kredytu. Podkreślania wymaga, iż przestępstwo zostało dokonane w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przez co negatywnie należy ocenić motywację sprawcę. Oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim. Jakkolwiek z perspektywy banku, kwota stwierdzonego zadłużenia nie wydaje się duża – to jednak nie można było tracić z pola widzenia bezskutecznych prób wyegzekwowania pozostałej do zapłaty należności. Mając na uwadze powyższe, społeczna szkodliwość czynu oskarżonego była znaczna.

Ustalając wymiar kary, w ramach przewidzianego przez ustawodawcę zagrożenia, mając na uwadze treść art. 11 § 3 k. k, Sąd kierował się dyrektywami z art. 53 § 1 i 2 k. k. Jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował okoliczności rzutujące na znaczną społeczną szkodliwość czynu (omówione powyżej). Dotyczy to takich elementów, jak postać zamiaru, motywacja i sposób zachowania się sprawcy, w tym działanie z premedytacją, działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej; obniżenie pewności obrotu prawnego i zaufania kontrahenta; działanie w sposób przemyślany i zaplanowany. Negatywnie oceniono działanie wspólnie i w porozumieniu z inną osobą. W przedmiotowej sprawie doszło niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000,00 zł. Zważywszy na status podmiotu pokrzywdzonego nie była to jednak wartość znaczna. Nie można było jednak tracić z pola widzenia faktu, iż bank podjął bezskuteczne próby wyegzekwowania pozostałej do zapłaty należności. W konsekwencji, musiało to wpłynąć negatywnie na ocenę rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa. Na niekorzyść oskarżonego należało zaliczyć fakt, iż był on uprzednio karany sądownie za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k. k. (aczkolwiek Sąd miał na uwadze, że w dacie czynu był on osobą niekaraną). Jako okoliczność łagodzącą uwzględniono przyznanie się do popełnienia zarzucanego czynu, złożenie wyjaśnień, które w zasadniczej części okazały się wiarygodne oraz wyrażenie skruchy.

Oskarżony dopuścił się omawianego czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a więc w celu szczególnie negatywnie postrzeganym przez ustawodawcę, skoro zdecydował w takich sytuacjach o możliwości orzeczenia kary grzywny, niezawartej w sankcji konkretnego przestępstwa (art. 33 § 2 k. k.). Wzgląd na indywidualne oddziaływanie kary nakazywał w niniejszej sprawie orzeczenie grzywny z powodu konieczności ukształtowania w oskarżonym pozytywnego stosunku do składników majątkowych legalnie uzyskanych (posiadanych) przez inny podmiot. Liczba stawek dziennych odpowiada wadze okoliczności obciążających, natomiast wysokość stawki dziennej Sąd ustalił, uwzględniając sytuację majątkową i zarobkową oskarżonego. Uzyskane dane osobopoznawcze oskarżonego (k. 12) wskazują, iż jest on osobą zdolną do pracy zarobkowej. W związku z tym wysokość jednej stawki została ustalona na 20 złotych. Ustalając liczbę stawek dziennych kary grzywny Sąd kierował się tymi samymi dyrektywami i okolicznościami, co omówione przy wymiarze kary pozbawienia wolności.

W związku z tym, Sąd uznał, że kara 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz kara grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 20 złotych każda jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości, nie przekracza stopnia winy, a także czyni zadość celom w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Wymierzona kara niewątpliwie będzie akcentowała jej wychowawczą rolę, co ma na celu uświadomienie oskarżonemu naganności jego postępowania i wzbudzenie w nim refleksji o konieczności przestrzegania obowiązującego porządku prawnego.

Orzekając o karze, Sąd miał na uwadze treść art. 11 § 3 k. k., zgodnie z którym w wypadku określonym w art. 11 § 2 k. k. Sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.

Sąd uznał również, że istnieją względem oskarżonego przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, o czym rozstrzygnięto w punkcie II. sentencji wyroku. Podstawą był art. 69 § 1 i 2 k. k., art. 70 § 1 pkt 1 k. k. W tym miejscu należy wskazać, iż Sąd zastosował omawiane przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.), która w odniesieniu do wspomnianych przepisów weszła w życie z dniem 01 lipca 2015 r. Mając na uwadze treść art. 4 § 1 k. k., Sąd rozważył, który stan prawny był dla oskarżonych względniejszy. Wobec faktu, że przypisany wyrokiem czyn popełniony został przed dniem 1 lipca 2015 r., natomiast wyrok wydano już po tej dacie, zachodzi konieczność zastosowania art. 4 § 1 k. k. regulującego sposób rozstrzygnięcia kolizji ustaw w czasie. Uznać należało, że właściwszym w badanym przypadku było zastosowanie dawnych przepisów, gdyż przy zastosowaniu przepisów w obecnym brzmieniu, Sąd byłby zobowiązany do orzeczenia któregoś z obowiązków wskazanych w art. 72 § 1 k. k., co kreowałoby sytuację mniej korzystną dla oskarżonych. W związku z tym, ustawa obowiązująca poprzednio jest dla oskarżonych względniejsza. W rezultacie, odstąpiono od zasady wynikającej z treści art. 4 § 1 k. k.

Odnosząc się do zastosowanej instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, należy wskazać, iż w ocenie Sądu, takie orzeczenie kary – przy uwzględnieniu orzeczonej kary grzywny oraz zobowiązania do naprawienia szkody w części – jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Sąd miał na względzie pogląd wyrażony w orzecznictwie, iż sam fakt uprzedniej karalności nie wyklucza w każdym przypadku pozytywnej prognozy kryminologicznej, a tym samym stosowania środków probacyjnych czy kar wolnościowych. Świadczy o tym regulacja zawarta w art. 69 § 3 k. k. (w brzmieniu sprzed nowelizacji) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III KK 198/11, Biul. PK 2012, nr 1, s. 22-23). Sąd przyjął, że zachodzą przesłanki do postawienia względem oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Przesłanką decydującą o tym, czy kara ma być orzeczona w postaci bezwzględnej czy też z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jest ocena, w jakiej postaci kara ta osiągnie cele wobec sprawcy przestępstwa, a więc rozstrzygnięcie to musi znajdować uzasadnienie w pozytywnej lub negatywnej prognozie kryminologicznej. W związku z tym, Sąd miał na względzie, że oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz w przeważającej części złożył szczere wyjaśnienia. W omawianym zakresie nie można było tracić z pola widzenia wyrażonej przez K. J. skruchy. W ocenie Sądu, fakt skazania na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a także na podlegającą wykonaniu grzywnę oraz zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody, pozwoli K. J. na pozytywną refleksję dotyczącą tego przestępstwa i zapobiegnie ponownemu naruszeniu porządku prawnego. Orzeczona grzywna oraz zobowiązanie do naprawienia szkody, które stanowią realną dolegliwość, winny zapobiec wystąpieniu u oskarżonego poczucia bezkarności.

Ustalając okres próby Sąd kierował się pozytywnym stopniem prognozy kryminologicznej. Należało wziąć jednak pod uwagę, iż oskarżony w przeszłości był już karany sądownie. Konieczne było zatem ustalenie okresu próby, który pozwoli na weryfikację postawionej wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej, a przede wszystkim na weryfikację stosunku sprawcy do obowiązującego porządku prawnego. W związku z tym, w oparciu o treść art. 70 § 1 pkt 1 k. k., wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 4 lata.

W punkcie III. sentencji wyroku przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 72 § 2 k. k. zobowiązano oskarżonego do naprawienia szkody w ½ części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) S. A. kwoty 25.000 złotych w terminie 3 lat od uprawomocnienia wyroku.

W oparciu o normę art. 72 § 2 k. k. Sąd może zobowiązywać oskarżonego do naprawienia szkody w całości lub w części, chyba że orzekł środek karny wymieniony w art. 39 pkt 5 k. k., ale tylko w takim zakresie, w jakim szkoda ta nie została zrekompensowana. Nadto nie ulega też wątpliwości, że tą szkodą, do której naprawienia sąd może zobowiązać sprawcę, jest tylko równowartość rzeczywistej szkody wynikłej bezpośrednio z przestępstwa, nie zaś dalsze (nie bezpośrednio wiążące się z jego popełnieniem) tego czynu następstwa, np. odsetki (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2008 r., II KK 137/08, OSNwSK 2008/1/1396). Zobowiązanie do naprawienia szkody w oparciu o przepis art. 72 § 2 k. k., pomimo tego, że ma charakter również probacyjny, jest jednak także bez wątpienia jednym z rodzajów obowiązku naprawienia szkody. W związku z tym, Sąd miał na względzie, iż szkoda majątkowa niewątpliwie nastąpiła i w toku postępowania udowodniono jej wysokość. W tym zakresie należało mieć na względzie zeznania świadka M. Z. oraz dokumentację bankową. Podkreślenia wymaga, iż brak było podstaw do obniżenia wysokości szkody, poprzez zaliczenie na jej poczet wpłaty dokonanej przez B. O.. Jak już wskazano wcześniej, została ona zaliczona na poczet kosztów upomnień, odsetek wymagalnych oraz odsetek karnych – a w konsekwencji w żaden sposób nie obniżyła kwoty należności głównej (50.000,00 zł).

Wspólne działania podjęte w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a następnie osiągnięcie tej korzyści w określonej wysokości, uzasadnia przypisanie osobom ze sobą współdziałającym spowodowanie szkody w pełnej wysokości niezależnie od tego, kto faktycznie przejął owe korzyści, jaki był ich podział i kto w nim uczestniczył (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2016 r., II AKa 13/16, LEX nr 2039654).

W wypadku nałożenia obowiązku naprawienia szkody w stosunku do dwóch oskarżonych należy uwzględnić, że popełnienie przestępstwa w formie współsprawstwa zobowiązuje do określenia zakresu obowiązku jej naprawienia. Powinno to nastąpić w postaci solidarnego zobowiązania współsprawców do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody, choć nie można też wykluczyć sytuacji, w których bardziej uzasadnione będzie orzeczenie środka karnego przewidzianego w art. 46 § 1 k.k., np. w częściach równych lub pro rata parte (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2014 r., III KK 55/14, LEX nr 1495944).

Zważywszy na wysokość zobowiązania, zasadne było określenie terminu zapłaty na 3 lata od uprawomocnienia wyroku.

W punkcie IV. sentencji wyroku przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 63 § 1 k. k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 31 lipca 2009 r. (k. 91-91v akt II K 901/13), przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny.

W punkcie V. sentencji wyroku, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r., nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami) oraz § 11 ust. 2 pkt 3, § 17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. D. kwotę 723,24 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu. Sąd wziął pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

W punkcie VI. sentencji wyroku, mając na uwadze ustalenia, iż oskarżony jest osobą zdolną do pracy zarobkowej, na podstawie art. 626 § 1 k. p. k., art. 627 k. p. k. oraz art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądzono od K. J. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 1.353,24 złotych, w tym wymierzono mu opłatę w kwocie 580 złotych.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Roksana Wojciechowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Magdalena Czaplińska
Data wytworzenia informacji: